Jumat, 09 Februari 2018

INDISCH NEDERLANDER VAN SAPAROEA


SOALANDA SAPAROEA

Soalanda. Ya, para Tetua Saparua terdahulu menyebutnya dengan nama itu, hingga kini kami pun menyebutnya demikian. Kawasan yang menjadi pemukiman warga keturunan Belanda, berlokasi di Kota Saparua, berada tepat di petuanan/dati milik Soa Pelatu (Titaley) yang diperuntukkan atau di “tukar guling” kepada mereka (?) Di kawasan Soalanda ini, dahulunya berdiri gedung-gedung besar bertiang tinggi mengikuti arsitektur Eropa semisal gedung Saparoea Lagere School (SDN 2 Saparua - sekarang), Saparoea Residente Sectie (Kantor Kecamatan Saparua - sekarang), Residenhuis (Rumah Residen/Rumah Camat – sekarang), Saparoea Landraad Afdeling (Kantor Pengadilan Negeri), Rumah-rumah Warga Keturunan dan lain sebagainya. Kawasan elite ini dihuni oleh warga kelas satu pada masa itu, karena lokasi pemukiman yang tidak seberapa jauh atau masih satu kawasan dengan Benteng Duurstede, Soalanda pun sangat mudah diawasi oleh serdadu-serdadu Belanda yang memberikan perlindungan dan pengawasan ketat terhadap aset-aset pemerintah Kolonial Hindia Belanda, pada masa itu.

Kantor Kontroliir Saparoea (Kawasan Soalanda)
Hal ini dikonfirmasi oleh Pieter. H. van der Kemp dalam bukunya : Het herstel van het Nederlandsch gezag in de Molukken in 1817 yang terbit tahun 1911. Van der Kemp menulis :
Aan de noordzijde aanschouwt men de hoofdplaats Saparoea met fort Duurstede. Schilderachtig doet zij zich voor van de reede gezien lezen wij vooral door het op eene kalkrots gebouwde steenen fort Duurstede. Duizenden klapperpalmeu en andere vruchtboomen overschaduwen de woningen, welke meer van het middelpunt der hoofdplaats zijn verwijderd. Enkele op europeesch-indische wijze gebouwde huizen, onder welke het residentiehuis het voornaamste is, strekken zich achter het fort uit, langs eene breede straat, in eene lijn, nagenoeg evenwijdig aan het strand achter deze rei huizen liggen nog eeuige min of meer op europesche wijze gebouwde huizen, bewoond door mestiezen of burgers (hlm. 469).
(terjemahan “garis besarnya” : Di Negeri Saparua terdapat Benteng Duurstede di sekitarnya terdapat beberapa rumah orang Indo Eropa yang berdekatan dengan rumah Residen yang menuju ke arah benteng. Rumah-rumah tersebut adalah milik Kaum Burger atau Mestizo)