Selasa, 19 Juni 2018

Penguasa Saparua, Keluarga dan Jaring-jaring Kekuasaan_(Bag ~ 2)


                                                                
                                                                           (Bag ~ 2)

                                              

Kita “cukup” untuk berhenti disini, dan kembali menelusuri hubungan keluarga yang terbentuk dari sisi kakak ipar Martinus Storm yaitu Adriana Johanna Jacobsdr DUBBELDEKOP. Suami dari Adriana Johanna Jacobsdr DUBBELDEKOP adalah Johan (Joan) Johansz Sautijn. Pernikahan pasangan ini membuahkan dua orang putri yang bernama Elisabeth Catherina Sautijn yang lahir pada 14 Oktober 17261 dan Maria Jacoba Sautijn yang lahir pada 12 September tahun 17302. Elisabeth Catherina Sautijn dibaptis pada 30 Juli 1727 di Surabaya3, dengan salah satu orang tua saksinya adalah Martinus Storm dan Jacoba Elisabeth Dubbeldekop4.
Setelah istrinya meninggal, Johan (Joan) Johansz Sautijn menikah lagi dengan seorang wanita bernama Hermina Henrietta Laurensdr  TOLLING, yang merupakan putri dari Laurens Tolling5.
Johan (Jan) Sautijn bukan orang sembarangan. Ia diketahui menduduki beberapa posisi penting dimasanya.
Ia adalah Fiscal di Gubernemen Java NordOost Kust (Pantai Utara Timur Jawa) dalam tahun (1722-17256) menggantikan Fiscal Hendrik Kool, menjadi Opperhoofd Surabaya dalam tahun (1725-17287) dan posisi dirinya sebagai Fiscal digantikan oleh Willem Nuyts, menggantikan Ricjkert Heere sebagai Gezaghebber Bantam (Banten) (1728-17338) yang meninggal pada 5 Desember 1727, Secunde Gubernemen VOC Macassar (1733-17349), Gouverneur VOC Macassar (1734-173610) menggantikan Gubernur Josua Arrewijne, menjadi anggota Ekstra Ordinair Raad van Indie (1732-173611), anggota Raad van Indie (1737-173812). Johan Sautijn meninggal pada 2 Februari dan dimakamkan pada 3 Februari tahun 173813.


Putri pertama Johan Sautijn, Elisabeth Catherina Sautijn menikah dengan Frans van Beeftingh14 pada tanggal 27 November 1740 di Batavia15. Frans (Francois?) van Beeftingh  sendiri adalah kelahiran Roterdam 27 Mei 171316.
Pasangan ini memperoleh 3 orang anak,  2 orang putri yang bernama Maria Adriana van Beeftingh17 dan Elisabeth van Beeftingh18  serta 1 laki-laki bernama Schalkius Willem van Beeftingh19.
Schalkius Willem van Beeftingh lahir pada tanggal 23 Juli 174220 dan meninggal dalam usia muda, Maria Adriana van Beeftingh lahir pada 4 November 174421, serta Elisabeth van Beeftingh lahir 10 November 174922.
Frans (Francois?) van Beeftingh  juga berkarir di VOC, yaitu Twede Dispensier (1741-174223), Eerste Dispensier dan eerste administrateur di Provisie Magazijn (1742-174924). Frans (Francois?) van Beeftingh  meninggal pada 23 Januari 179625 setelah sebelumnya menikah kedua kali dengan Maria van der Dussen, setelah Elisabeth Catherina Sautijn  meninggal di Delft pada 23 Maret 178326 .
Maria Adriana van Beeftingh menikah dengan Pieter Beelaerts van Blokland27 yang merupakan putra dari Gerard Beelaerts and Anna Wilhelmina Brandwijk van Blokland28. Pieter Beelaerts van Blokland adalah anggota Dewan kota  dan burgermeester Dordrecht Belanda, kolonel schuterij, dan berkarir di WIC (“saudara kembar” VOC yang bermarkas di Amerika Selatan)29. Pieter Beelaerts van Blokland lahir di Dordrecht, 9 Mei 174430
.
Pernikahan cucu perempuan dari Adriana Johanna Jacobsdr DUBBELDEKOP ini, yang berarti bisa juga disebut “pangkat cucu perempuan” dari Martinus Storm akan menghubungkan keluarga Salomon Storm dengan salah satu penguasa Saparua lainnya yaitu Opperhoofd Saparua, Gebrand (Gerard) Brandwijk van Blokland (1733-1734).
Kita berhenti sejenak disini, dan kita akan menelusuri keturunan van Blokland agar kedua keluarga ini bisa “menyatu” dan bisa diikuti hubungan keluarga mereka.


Keturunan Gebrand Brandwijk van Blokland bisa ditelusuri dan dimulai dari seorang yang bernama Pieter Aertsz Brantwijck van Blockland pada akhir abad XVI (tahun 1580an31). Pieter Aertsz Brantwijck van Blockland menikah dengan seorang wanita bernama Maria van der Loo32. Pernikahan ini menghasilkan 4 orang anak yaitu Willem Brantwijck van Blockland (A.1), Pieter Brantwijck van Blockland (A.2); Anna Brantwijck van Blockland and Maria Brantwijck van Blockland33.
Willem Brantwijck van Blockland menikah dengan Anna Johansdr de Witt34. Anak mereka bernama Pieter Willemsz Brantwijck van Blockland35. Pieter Willemsz Brantwijck van Blockland menikah 2 kali yaitu dengan Magtelda ( Mathilda ) Cornelia van Belle36 dan Elisabeth op den Camp37. Dari istri yang kedua inilah lahir anak perempuan yang bernama Anna Wilhelmina Brandwijk van Blokland38. Anna Wilhelmina Brandwijk van Blokland inilah yang menikah dengan Gerard Beelaerts, dan putra mereka, Pieter Beelaerts van Blokland yang menikah dengan Maria Adriana van Beeftingh, cucu perempuan dari Adriana Johanna Jacobsdr DUBBELDEKOP (ipar Martinus Storm).

Saudara laki-laki Willem Brantwijck van Blockland (A.1), yang bernama Pieter Brantwijck van Blockland (A.2) menikah dengan seorang wanita bernama Maria Strikken van Scharlaken39. Pernikahan ini membuahkan seorang anak laki-laki bernama Pieter Brandwijk van Blokland40. Pieter Brandwijk van Blokland menikah dengan  Geertruid Francken dan memperoleh 3 orang anak yaitu Maria Brandwijk van Blokland, Gerard (Gebrand) Brandwijk van Blokland dan Adriana Brandwijk van Blokland41. Gerard (Gebrand) Brandwijk van Blokland inilah yang disebut diatas sebagai opperhoofd Saparua (1733-173442) itu. Gerard (Gebrand) Brandwijk van Blokland selain pernah menjabat sebagai opperhoofd VOC Saparua, juga menjadi Secunde Gubernemen VOC Ambon (1738-174343, Pejabat Gubernur VOC Ambon (1743-174344), dan akhirnya menjadi Gubernur VOC Ternate (1743-174845).

Dari hubungan keluarga yang “bercabang-cabang” ini bisa “disimpulkan” dengan sederhana :
Pangkat cucu perempuan Martinus Storm (Maria Adriana van Beeftingh) menikah dengan pangkat keponakan laki-laki Gebrand (Gerard) Brandwijk van Blokland (Pieter Beelaerts van Blokland).

(Jejaring keluarga besar Gerard (Gebrand) Brandwijk van Blokland akan diulas lebih mendalam pada bagian tersendiri. Hal ini dilakukan penulis karena jejaring keluarga mereka juga melibatkan figur-figur berkuasa dalam sejarah panjang VOC, serta lebih baik jika dibahas pada bagian tersendiri, sehingga pembaca bisa memahami jejaring keluarga yang terbentuk oleh hubungan pernikahan mereka)

Seperti yang disebut diatas, bahwa pernikahan Adriana Johanna Jacobsdr DUBBELDEKOP dengan Johan (Jan) Sautijn menghasilkan 2 orang anak yaitu Elisabeth Catherina Sautijn dan Maria Jacoba Sautijn. Sudah diurai hubungan keluarga yang terbentuk akibat pernikahan Elisabeth Catherina Sautijn. Bagaimana dengan pernikahan Maria Jacoba Sautijn??? Pernikahan Maria Jacoba Sautijn pun menciptakan jejaring keluarga yang kian “rumit” dan melibatkan keluarga berpengaruh lainnya....


Antoine Iman Storm Grave (1856-1910)
Putra dari Emile Guillaume Charles Cornelis Storm de Grave (1817-1890)

Maria Jacoba Sautijn diketahui menikah 2 kali, yang pertama dengan Johan Michael Westpalm46 dan yang kedua dengan Jan Hendrik Cortsen47. Pernikahan pertama dengan Johan/Jan Michael (Michiel) Westpalm tidak memperoleh anak, Maria Jacoba kemudian menikah dengan Jan Hendrik Cortsen, seorang Mayor kaum Burger di Batavia, sekitar tahun 175248. Pernikahan ini memperoleh 2 orang anak yaitu Johana Maria Cortsen yang lahir di Batavia pada 5 Oktober 175349 dan Jan Reinier Cortsen50. Maria Jacoba Sautijn sendiri diketahui meninggal di Batavia pada 20 April 175951, dan Jan Hendrik Cortsen meninggal juga di Batavia pada 01 Juli 176852.
Johana Maria Cortsen menikah di Batavia pada 24 September 177353  dengan seorang laki-laki dari “dinasti” Bangeman yaitu Hendrik Pieter Bangeman54. Hendrik Pieter Bangeman adalah boekhouder (tenaga akuntansi) di wapenkamer (gudang persenjataan) dalam tahun 177055, komisaris bank tahun 177456, twede administrateur di pulau Onrust (kepulauan Seribu) tahun 177757, eerste twede administrateur di pulau Onrust (kepulauan Seribu) tahun 177958, komisaris bank van Lenning di Batavia tahun 179459 hingga ia meninggal 15 April tahun 181360. Johana Maria Cortsen sendiri meninggal pada 25 Oktober 180761.

Lewat pernikahan ini tercipta hubungan keluarga jauh antara Martinus Storm dengan Dirk Goedbloed dan Jan Willem van Blijdenberg van Calcar. Dirk Goedbloed adalah Secretary Raad van Politie Gouvernment Ambon tahun 1768-177062, Sekretaris II Hoge Regering (1776- 177763), Sekretaris I Hooge Regering (1777-178364). Sedangkan Jan Willem van Blijdenberg van Calcar adalah resident Larike (1762-176565), resident Saparoea (1765-177366), regentchapen de Peanger (daerah priangan) 1774-177667.

Secara garis besar bagaimana hubungan mereka terhubung , bisa dijelaskan secara singkat seperti ini :
Adik dari Hendrik Pieter Bangeman atau adik ipar laki-laki Johana Maria Cortsen yang bernama Johan Andries Bangeman68 menikah dengan Sophia Anna Goedbloed69 yang merupakan putri kedua dari Dirk Goedbloed dengan istri pertamanya yang bernama Hendrina van Doorn70. Putri pertama mereka, Sara Hendriette/Henriette Goedbloed lahir di Ambon dan di baptis pada 18 September 1768. “Bapa dan Mama Ani” dari anak ini adalah Gubernur VOC Ambon Hendrik Breton (1767-1770) dan istrinya Sara Maria van Oordt. Sara Maria van Oordt adalah putri dari Opperhoofd VOC Haruku,  Jan van Oordt (1725-1727).
Johan Andries Bangeman adalah Fiscal (1787 – 179271), opperhoofd Pulau Ay dan Run (1792-179672) di Gubernemen Banda.

Dirk Goedbloed kemudian menikah lagi pada tanggal 2 November 177673 dengan Anna Elisabeth Bierens74 yang merupakan janda dari Jan Willem van Blijdenberg van Calcar,75 setelah Jan Willem van Blijdenberg van Calcar meninggal di tahun 177676. Anna Elisabeth Bierens adalah putri dari Jan Bierens, seorang grootcasier (kasir besar, “bendahara umum” dalam tahun (1755 -178277) yang menggantikan Abraham Abeleven karena dipromosikan menjadi Gubernur VOC Ternate (1755-175778). Abraham Abeleven sendiri merupakan ayah mertua dari tante mertua (tante istrinya) Johanes Rudolph van den Berg, resident Saparua yang “terkenal” itu.

Jejaring hubungan keluarga mereka kian “kacau” dengan pernikahan “keluar masuk” anak-anak mereka.
Beberapa tahun kemudian, Sophia Anna Goedbloed menikah lagi dengan Daniel van Son di tahun 179679. Daniel van Son sebelumnya adalah duda dari Johana (Joana) Everdina van Blijdenberg yang menikah pada 19 Mei 178580, dan merupakan putri pertama dari Jan Willem van Blijdenberg van Calcar dan Anna Elisabeth Bierens !!!
Putri kedua Jan Willem van Blijdenberg van Calcar dan Anna Elisabeth Bierens bernama Wilhelmina Elisabeth van Blijdenberg van Saparoea adalah kelahiran Saparoea saat ayahnya bertugas di Saparoea (1765-1773).

Jadi bisa dibilang, bekas suami anak tiri dari Dirk Goedbloed (Daniel van Son) menikah dengan putri kandungnya (Sophia Anna Goedbloed ) dan “kembali” menjadi anak mantu !!!

Bahkan,  hubungan mereka dengan “dinasti” Bangeman juga akan menghubungkan dengan figur penting lainnya, yaitu Joan Abraham van de Voort dan Julius Valenteijn Stein van Gollonesse. Joan Abraham van de Voort adalah Gubernur VOC Ambon (1770-177581), sedangkan Julius Valenteijn Stein van Gollonesse adalah Komandan Komandan Kastil Batavia (1730-173282), Gezaghebber/Opperhoofd VOC Banten/Bantam (1732-173483), Komandan VOC Pantai Malabar (1734-174284), Gubernur VOC Ceylon (1743-175185), anggota Raad van Indie (1742-175386) dan Direktur Jenderal VOC (1750-175487)

Bagaimana hubungan mereka tercipta..... ayah Hendrik Pieter Bangeman dan Johan Andries Bangeman yang bernama Pieter Joan Bangeman menikah 3 kali88, dan 2 kali pernikahan pertama dilakukan di Batavia. Dengan ke-3 istrinya ini semuanya memiliki anak. Istri pertama bernama Johana Cleyer89 yang  dinikahi  pada September 1724 dan memperoleh anak yang bernama Pieter Joan Bangeman yunior90. Istri pertama ini meninggal pada akhir juni 172991. Pieter Joan Bangeman kemudian menikah dengan istri kedua bernama Margaretha Johana Roseboom92 pada 26 Februari 172893. Dengan  istri kedua ini, diperoleh 3 anak yaitu :
§  Andries Ernst Bangeman
(dibaptis di Batavia pada 20 Januari 172994 dan meninggal di Jambi pada tahun 175895)
§  Anthony Julius Bangeman
(dibaptis di Batavia pada 21 November 173096 dan meninggal di Surat pada November 176897)
§  Catharina Victoria Bangeman
(dibaptis di Batavia pada 31 Agustus 173298, meninggal di usia muda)

“bapa ani” dari Andries Ernst Bangeman adalah  Julius Valenteijn Stein van Gollonesse99 !!
Andries Ernst Bangeman adalah resident Palembang pada tahun 1756-1757100 serta resident Jambi pada 1757-1758101.
bapa ani” dari Anthony Julius Bangeman juga adalah  Julius Valenteijn Stein van Gollonesse102 !!
Anthony Julius Bangeman adalah opperkoopman dan hoofdadministrateur di Surat pada Juli tahun 1768103.

Istri kedua ini meninggal pada Juni 1733104, Pieter Joan Bangeman menikah  lagi untuk ketiga kalinya dengan Wilhelmina Johana Nemegheer pada 25 Oktober 1735. Dengan istri ketiga ini, memperoleh 5 anak yaitu :
§  Johana Christina Bangeman
(menikah 3 kali, suami ketiga adalah Joan Abraham van de Voort, Gubernur VOC Ambon yang dinikahi pada 8 Desember 1764105)
§  Willem Vincent Bangeman
§  Hugo Josephus Bangeman
(dibaptis pada 28 Mei 1743, meninggal di Batavia pada 16 Desember dan di makamkan pada 17 Desember 1788106)
§  Hendrik Pieter Bangeman
(lahir pada 2 November 1745, dibaptis pada 10 November 1745 di Batavia menikah pada tanggal 1 September 1773107 dengan Johana Maria Cortsen, putri dari Maria Jacoba Sautijn seperti yang ditulis diatas)
§  Johan Andries Bangeman
(lahir 28 Maret 1747108, menikah dengan Sophia Anna Goedbloed pada 2 Mei 1780109 seperti yang ditulis diatas)

Pernikahan Hendrik Pieter Bangeman + Johana Maria Cortsen akan berujung kembali pada figur Johan Sautijn dan iparnya, Egidia Cornelia Tolling (saudara perempuan istrinya, Hermina Henrietta Laurensdr  TOLLING).....
Bagaimana hubungan ini bisa berujung kembali....
Johan Sautijn adalah kakek dari Johana Maria Cortsen dan Egidia Cornelia Tolling adalah saudara perempuan dari istri Johan Sautijn.

Anak kedua dari Hendrik Pieter Bangeman + Johana Maria Cortsen yang bernama Sophia Cornelia Bangeman110 (cicit perempuan Johan Sautijn) menikah dengan Petrus Wilhelmus Helvetius van Riemsdijk (cicit laki-laki , Egidia Cornelia Tolling) pada tanggal 20 Maret 1803111.


Albert Paul Marin Adrien Storm de Grave (1878-1952)
Putra dari Willem Adriaan Storm de Grave (1848-1883)



Egidia Cornelia Tolling menikah dengan Willem Vincent Helvetius dari “dinasti” Helvetius yang juga memiliki jejaring keluarga karena pernikahan keturunan mereka. Willem Vincent Helvetius adalah anggota Raad van Justitie Batavia.  Pernikahan Egidia Cornelia Tolling dengan WV Helvetius juga membuka “cabang” keluarga yang melibatkan figur penting lainnya. Putri mereka, Adriana Louisa Helvetius yang lahir di Batavia menikah dengan (istri ke-3) Jeremias van Riemsdijk.  Pernikahan ini memperoleh 9 anak. Salah satunya adalah Willem Vincent Helvetius van Riemsdijk yang menikah dengan Johana Catharina Marguerite Craan. Salah satu putra mereka, Petrus Wilhelmus Helvetius van Riemsdijk inilah yang menikah dengan Sophia Cornelia Bangeman. 
Itu jejaring keluarga yang terbentuk dari pernikahan Maria Jacoba Sautijn yang kedua, bagaimana dengan pernikahan pertamanya??? Apakah juga tercipta jejaring keluarga berpengaruh lainnya, meski mereka akhirnya bercerai???

Seperti yang tertulis sebelumnya, Maria Jacoba Sautijn pertama kali menikah dengan Johan/Jan Michael (Michiel) Westpalm dan tidak memiliki anak dari pernikahan ini. Pernikahan ini pun membentuk “cabang-cabang” keluarga yang “memusingkan” dan “menarik” figur-figur penting dan berkuasa dalam sejarah VOC yang sangat panjang untuk saling terhubung karena wanita !!!!

Johan/Jan Michael (Michiel) Westpalm adalah anak ke-5 atau anak pertama112 dari istri kedua ayahnya yang bernama Michael (Michiel) Westpalm van Ameland113. Michael Westpalm van Ameland adalah Equipagemeester Batavia (1718 -1726114), anggota Ekstraordinair  Raad van Indie (1726-1729115), President Weesmester (1729-1730116), anggota Raad van Indie (1730-1732117), serta Direktur Jenderal VOC (1732-1734118). Direktur Jenderal VOC adalah orang no 2 dibawah posisi Gubernur Jenderal VOC, dan “biasanya” merupakan calon kuat pengganti Gubernur Jenderal VOC. Mungkin jabatan ini bisa disamakan dimasa kini  dengan jabatan Wakil Presiden !!!!

Michael Westpalm menikah 2 kali, pertama dengan seorang wanita bernama Clara van den Burg119. Pernikahan pertama ini memperoleh 4 anak, yang semuanya mati muda. Clara van den Burg meninggal tahun 1719 di Batavia120. Setahun kemudian, tanggal 25 Mei 1720 Michael Westpalm van Ameland menikah lagi dengan Geetruida Margaretha Goossens121. Pernikahan ini memperoleh 7 anak, dan Johan/Jan Michael (Michiel) Westpalm adalah anak pertama dari pernikahan kedua ini.
Michael Westpalm van Ameland meninggal 24 Agustus tahun 1734 di Batavia122, Geetruida Margaretha Goossens kemudian menikah lagi dengan 2 figur penting lainnya.
Figur pertama atau suami kedua Geetruida Margaretha Goossens adalah Fredrik Julius Coijet (Coyet)123 yang merupakan putra dari Baltahasar Coijet (Coyet) van Formosa124 . Baltahasar Coijet (Coyet) van Formosa adalah Pejabat dan Gubernur VOC Banda (1694-1701125) serta Gubernur VOC Ambon (1701-1706126) dan “uniknya” lagi dalam masa pemerintahan ayahnya di Ambon, Salomon Storm  yang sedang kita ulas ini, menjadi Secundenya (1701-1710127) serta anaknya (Fredrik Julius Coijet (Coyet)) menjadi Secretary van Laandrad Ambon (1704-1705128) dan  Secretary Raad van Justitie Ambon (1705-1706129).
Fredrik Coyet yang merupakan kakek dari Fredrik Julius Coijet (Coyet) adalah opperhoofd VOC Jepang (1647-1648 dan 1652-1653130) serta opperhoofd VOC Formosa Taiwan (1656-1657131).
Jika berhubungan dengan Fredrik Julius Coijet (Coyet), maka akan berhubungan dengan figur penting lainnya yaitu Pieter Gabrij dan Francois Caron. Pieter Gabrij adalah Secunde Gubernemen VOC Banda (1712-1715132), Secunde Gubernemen VOC Ambon (1715-1719133), Gubernur VOC Banda (1719-1721134), Gubernur VOC Ambon (1721-1725135), anggota Raad van Indie (1725-1728136).

Saat Pieter Gabrij menjabat posisi-posisi penting ini, figur-figur penting yang “bersaudara” ini saling terhubung satu dengan lainnya.
Pieter Gabrij menjadi Secunde Gubernemen VOC Banda menggantikan Secunde Jacob Cuyk van Mierop yang sebelumnya menggantikan Secunde Andries van Epps.  Pada awalnya, Andries van Epps sebelumnya menjadi Secunde dan menjadi Pejabat Gubernur VOC Banda pada periode I (1704 – 1705137) untuk menggantikan Gubernur  Cornelis Stull yang meninggal pada 6 Desember 1704138. Setahun memerintah, Andries van Epps digantikan oleh Jacob Claasz (1705-1706139), bekas secunde Gubernemen VOC Makasar.
Andries van Epps yang kembali menjadi Secunde, disaat Jacob Claasz menjadi Gubernur, kembali menjadi Pejabat Gubernur (1706-1706140), saat Jacob Claasz dimutasikan menjadi Gubernur VOC Ternate (1706-1710141) untuk  menggantikan ayah mertua Salomon Storm, Gubernur Pieter Roselaaer (1701-1706). Adrian van Epps kemudian digantikan oleh Theodorus de Haeze (1706-1708142) dan kembali menjadi Secunde. Theodorus de Haeze kemudian digantikan oleh Matheus Schenkenberg yang hanya memerintah singkat (Des 1708-Juni 1709), karena meninggal pada 14 Juni 1709143. Adrian van Epps kembali menjadi Pejabat untuk kedua kalinya (1709-1710144), dan akhirnya menjadi Gubernur VOC Banda (1710-1715145). Posisi Secunde yang ditinggalkan oleh Andries van Epps digantikan Jacob Cuyk van Mierop (1710-1713146), bekas Fiscal Gubernemen Banda (1708 -1710147).
Saat Andries van Epps menjadi Gubernur Definitif VOC Banda (1710-1715), Pieter Gabrij lah yang menjadi Secundenya (1712-1715). Pieter Gabrij kemudian dimutasikan menjadi Secunde Gubernemen VOC Ambon (1715-1719), dan kembali ke Banda menjadi Gubernur (1719-1721), selesai bertugas di Banda, ia dimutasikan kembali ke Ambon menjadi Gubernur (1721-1725) dan figur utama kita, Salomon Storm lah yang menggantikan dirinya menjadi Gubernur VOC Banda hingga meninggal (1721-1722).

Pieter Gabrij adalah ipar dari Fredrik Julius Coijet karena istri Pieter Gabrij, Susana Helena Coijet148  adalah kakak kandung dari Fredrik Julius Coijet.
Francois Caron bisa disebut sebagai “kakek”  dari Fredrik Julius Coijet karena istri Francois Caron, Constantia Boudaen149 adalah adik perempuan dari Susana Boudaen150 yang merupakan istri Fredrik Coijet atau nenek kandung Fredrik Julius Coijet. Francois juga merupakan figur penting dalam sejarah awal VOC. Ia adalah Gubernur VOC Formosa Taiwan (1644-1646151) dimana Fredrik Coijet juga pernah menjadi Gubernur di situ (1656-1661152), Opperhoofd VOC Japan (1639-1640153) dimana sekali lagi Fredrik Coijet juga pernah menjadi Opperhoofd di tempat yang sama (1647-1648154 dan 1652-1653155). Francois Caron juga pernah menjadi anggota ekstraordinair Raad van Indie (1641-1641156) dan Direktur Jenderal VOC (1647-1650157)
--------------------------------------------------------------------------------------------------

Figur kedua atau suami ketiga dari Geetruida Margaretha Goossens adalah Gubernur Jenderal VOC Johanes Thedens (1741-1743158) yang menggantikan Gubernur Jenderal VOC sebelumnya Adriaan Valcknier (1737-1741159) dan Johannes Thedens sendiri digantikan oleh Gustaaf Willem Baron van Imhoff (1743-1750160) . lebih “aneh” lagi kedua figur Gubernur Jenderal VOC ini pun saling berhubungan dengan jejaring keluarga Salomon Storm yang sedang dibicarakan ini. Bagaimana hubungan itu bisa terbentuk ??

Kita harus kembali ke figur Johan (Jan ) Sautijn. Seperti yang ditulis diatas, setelah istrinya meninggal, Johan (Jan) Sautijn menikah lagi dengan Hermina Henrietta Laurensdr  TOLLING. Hermina Henrietta Laurensdr  TOLLING sebelummnya telah menikah pada 25 September 1728  dengan (janda dari)  Willem van Oijen (Oyen)161 yang juga berkarir di VOC, sebagai seorang Kapten Militer.

Hermina Henrietta Laurensdr  TOLLING adalah salah satu putri dari ketiga putri  Laurens Tolling dengan istri kedua, Anna Catharina van Happel162. Istri pertamanya bernama Elisabeth van Koffler163, putri dari Willem Koffler (Kuffeler), seorang kapten garnisun VOC Banten164/Ternate165?
Laurens Tolling adalah anggota Raad van Indie (1710-1724166), Presiden Raad van Justitie Batavia (1709-1724167).
Putri tertua, yang bernama Johanna Alida Tolling  adalah istri pertama168 dari Adriaan Valckenier. Mereka menikah pada 10 Februari169 /1 Maret 1725170 saat Adriaan Valckenier mulai meniti karir di VOC.  Johanna Alida Tolling meninggal 15 Maret 1729171, dan Adriaan Valcknier menikah lagi 4 April 1730172 dengan Sussana Christina Massis yang merupakan janda dari Adriaan van Biesum173.
Adriaan van Biesum juga bukan orang sembarangan, ia juga berkarir di VOC dan pernah menduduki jabatan-jabatan penting dalam karirnya, yaitu : Fiscal VOC Suratte (1708 – 1713174), Secunde VOC Persia (1713?-1715???175), Gezaghebber VOC Gamron (1715-1719176), Opperhoof VOC Ispahan/Irak (1719- 1722177),  Ontfanger generaal VOC (1722-1724178). Adriaan van Biesum meninggal di Batavia pada 19 September 1727179.

Putri yang satunya lagi, Egidia Cornelia Tolling menikah pada 03 Februari 1735180 dengan Willem Vincent Helvetius dari “dinasti” Helvetius yang juga memiliki jejaring keluarga karena pernikahan keturunan mereka. Willem Vincent Helvetius adalah anggota Raad van Justitie Batavia (1732-1760181), Presiden Raad van Justitie Batavia (1760-1772182).  Egidia Cornelia Tolling kelahiran Batavia, 13 Februari 1716183.  Putri pasangan ini, Adriana Louisa Helvetius menikah dan menjadi istri keempat dari Jeremias van Riemsdijk.
Jeremias van Riemsdijk adalah anggota ekstraordinair Raad van Indie (1754 -1761184), anggota Raad van Indie (1761-1764185), Direktur Jenderal VOC (1764-1775186), dan Gubernur Jenderal VOC (1775-1777187). Adriana Louisa Helvetius meninggal pada 23 November 1772188.
Jadi lewat pernikahan ini, bisa dibilang Jeremias van Riemsdijk adalah “keponakan” Gub Jenderal VOC Adriaan Valckenier. Istri pertama Adriaan Valckenier, Johana Alida Tolling adalah tante kandung dari Adriana Louisa Helvetius, yang merupakan istri keempat Jeremias van Riemsdijk. Johana Alida Tolling dan Egidia Cornelia Tolling (ibu Adriana Louisa Helvetius) adalah kakak adik kandung !!!

Selain itu, istri kelima Jeremias van Riemsdijk, Theodora Rotgers189 akan menghubungkan mereka dengan figur penting lainnya. Jeremias van Riemsdijk adalah suami ketiga Theodora Rotgers. Suami kedua Theodora Rotgers adalah Maurits Theodorus Hilgers190, anggota Raad van Indie (1762- 1770191 ). Adik perempuan Maurits Theodorus Hilgers, Guiliana Welhelmina Hilgers adalah istri pertama192 dari Nicolaas Hartingh, Gubernur VOC Pantai Utara Timur Jawa (1754 – 1764193), anggota ekstraordinair Raad van Indie (1756-1765194), anggota Raad van Indie (1765- 1766195 ). Nicolaas Hartingh kemudian menikah lagi untuk kedua kalinya dengan putri tertua Gub Jendral VOC Jacob Mossel (1750-1761) yaitu Philipina Theodora Mossel196. Secara bersamaan, saat Nicolaas Hartingh menjadi Gubenur, Hendrik Breton yang juga memiliki keterkaitan hubungan keluarga, menjadi Secundenya (1759-1767197) sebelum dipromosikan menjadi Gubernur VOC Ambon (1767-1770198).
Sedangkan Adik bungsu Philipina Theodora Mossel, Geetruida Margaretha Mossel adalah istri dari Pieter Cornelis Haselaar199, residen VOC Cirebon (1757-1764200 ), anggota ekstraordinair Raad van Indie (1764-1771201).

Pernikahan ini (Jeremias van Riemsdijk + Adriana Louisa Helevtius) memperoleh 9 anak. Salah satu diantara keturunan mereka, akan menghubungkan jejaring keluarga besar Salomon Storm yang sedang kita telusuri ini dengan jejaring keluarga besar penguasa (opperhoofd/Residen) Saparua lainnya yaitu keluarga Govert/Godert Ludolph van Beseuchem (1752-1761202).

Secara singkat bisa dijelaskan seperti ini, cucu laki-laki Govert/Godert Ludolph van Beseuchem yang bernama Michael Jan Beseuchem menikah dengan Adriana Henriette Louise van Riemsdijk yang merupakan putri dari Willem Vincent Helvetius van Riemsdijk dan Johana Catharina Marguerite Craan. Willem Vincent Helvetius van Riemsdijk sendiri adalah anak tertua dari 9 anak yang diperoleh dari pernikahan Adriana Louisa Helvetius dengan Jeremias van Riemsdijk seperti yang ditulis diatas.

(Jejaring keluarga besar Govert/Godert Ludolph van Beseuchem akan diulas secara mendalam pada bagian tersendiri dalam serial artikel ini)

Anak keempat, yang bernama  Catharina Louisa van Riemsdijk menikah dengan Arnoldus Constantin Moms van Wijk Duurstede pada tanggal 26 Juni 1773 203, seorang residen VOC Cirebon (1776204), anggota ekstraordinair Raad van Indie (1793-1799205) dan  anggota Raad van Indie (1799-1800206). Orang Tua Arnoldus Constantin Moms adalah Gerrit Moms dan Ida Constantia Coijmans207. Ida Constantia Coijmans adalah putri kedua dari Opperhoofd VOC Haruku, Constantijn Coijmans (1718-1722208) dengan istrinya Ida Dudde209.  putri pertama mereka, Agatha Geertruida Coijmans menikah dengan Johan Smith210. Putra mereka, David Joan Smith van Ternate211, nantinya menikah (istri ketiga) dengan Catharina Louisa Gallas212, yang juga adalah istri ketiga dari Paulus Godeferidus van der Voort213, Gubernur VOC Makasar (1770-1780214). Ida Dudde, nantinya menikah lagi dengan David Joan Bake215, Opperhoofd VOC Saparua (1723-1725216) dan Gubernur VOC Ambon (1733-1738217). Putri mereka, Adriana Johana Bake, adalah istri kedua Gubernur Jenderal VOC Petrus Albertus van der Parra218 (1761-1775219). Putra (Petrus Albertus van der Parra + Adriana Johana Bake) yang bernama Petrus Petrus Albertus van der Parra yunior menikah dengan Catharina Geetruida Breton220, putri Hendrik Breton, Gub VOC Ambon  (1767-1770221 ), Direktur Jenderal VOC (1780-1783222) dengan Sara Maria van Oordt223.
Sara Maria van Oordt sendiri adalah putri dari Opperhoofd VOC Haruku, Jan van Oordt224 (1725-1727225) serta merupakan janda dari Casparus Arnoldus van Suchtelen226, resident/opperhoofd VOC Rembang (1755-1759227),  resident/opperhoofd VOC Gresik (1759-1762228). Casparus Arnoldus van Suchtelen sendiri adalah “pangkat” cucu dari Hermanus (Herman) Suchtelen229, Gubernur VOC Malaka (1717-1727230).
Saudara perempuan tiri Constantijn Coijmans (satu ayah lain ibu), Maria Coijmans231 adalah istri pertama Hermanus (Herman) Suchtelen232, Gubernur VOC Malaka (1717-1727). Hermanus (Herman) Suchtelen kemudian menikah untuk kedua kalinya dengan Catharina Haak233, janda dari Hendrik Jacobus van Suchtelen234 keponakannya sendiri.
Hendrik Jacobus van Suchtelen menikah lagi dengan Jacoba Martha Coep a Groen235 (suami pertama). Suami kedua Jacoba Martha Coep a Groen adalah (istri kedua) Roelof Roelofs Blok236, Gubernur VOC Makasar (1755-1759237).
Istri ketiga Roelof Roelofs Blok adalah Anna Jacoba (Bosch) Blok238, saudara perempuan Cornelis Bosch atau bisa disebut tante Anna Bosch, istri kedua J.C.M. Radermacher.

Hendrik Jacobus van Suchtelen adalah anak dari Abraham van Suchtelen, kakak Herman van Suchtelen (kakak ke4), sedangkan Casparus Arnoldus Suchtelen adalah cucu dari Casparus Suchtelen (kakak ke 6)

Ibu Sara Maria van Oordt adalah Catharina Theodora Poulle239. Catharina Theodora Poulle sendiri adalah kakak tiri dari Jacobus Johanes Craan (satu ibu lain ayah240). Orang tua Catharina Theodora Poulle adalah Francois Poulle dan Elisabeth Sigismund241, sedangkan orang tua Jacobus Johanes Craan adalah Petrus Craan dan Elisabeth Sigismund242.
Petrus Craan adalah seorang pendeta yang pernah bertugas di Ambon dan pulau Saparua243, di saparua ia berdiam (bermarkas) di Sirisori tahun 1730244. Jacobus Johanes Craan menikah dengan Johanna Henriëtte Breekpot van Japara245, putri dari Cornelis Breekpot246, komandan VOC Malabar (1764- 1768247 ), Residen/Opperhoofd VOC Jepara (1735-1743248 ), Residen/Opperhoofd VOC Tegal (1743-1748249)
Putri dari Jacobus Johanes Craan + Johanna Henriëtte Breekpot yang bernama Catharina Johanna Marguerite Craan250, menikah dengan Willem Vincent Helvetius van Riemsdijk251, anak pertama dari Jeremias van Riemsdijk dengan istri keempat, Adriana Louisa Helvetius. Ibu dari Adriana Louisa Helvetius adalah Egidia Cornelia Tolling.
Sedangkan anak keempat, Catharina Louisa van Riemsdijk menikah dengan Arnoldus Constantin Moms, seperti yang ditulis diatas.

Tante Arnoldus Constantin Moms atau “tante mantu” dari Catharina Louisa van Riemsdijk, yang bernama  Margaretha Coijmans252 akan menjadi nenek253 (dari pihak ayah), Gubernur Hindia Belanda, Albertus Henricus Wiese (1805-1808254).

Dari pernikahan dengan  istri ketiga (Jeremias van Riemsdijk + Maria Lucretia Wentink), salah satu putri mereka, Johana Maria van Riemsdijk255, adalah istri kedua dari Paulus Godeferidus van der Voort, Gubernur VOC Makasar (1770-1780) yang menikah tanggal 9 Februari 1765256

Bersambung

----------------------------------------------------------------------------------------------------------


Catatan Kaki

§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 22e jaargang (1904) halaman 222
§  Algemeen Nederlandsch Familieblad, Veereniging Het Nederlandsch Familie Archiev, Vde Jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 22)
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 22e jaargang (1904) halaman 222
3.       Idem
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 22e jaargang (1904) halaman 222
6.       Generale missive Gub Jend VOC  Hendrick Zwaardecroon  tanggal 26 Maret 1725 Kolonial Archief  1898, folio 2530-2643, copie 1910 fol 139 - 257
7.       Generale missive Gub Jend VOC  Matheus de Haan  tanggal 31 Januari 1728 Kolonial Archief  1953, folio 2177-2463
§  Generale missive Gub Jend VOC  Diederik Durven  tanggal 31 Januari 1730 Kolonial Archief  2010, VOC 2118 folio 5262-5536
§  Generale missive Gub Jend VOC  Diederik Durven  tanggal 2 Februari 1731 Kolonial Archief  2042, VOC 2150, folio 6633-6942
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  November 1727, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1728
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  November 1728, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1730
8.       Generale missive Gub Jend VOC  Diederik Durven  tanggal 28 Desember 1731 Kolonial Archief  2042, VOC 2150, folio 6633-6942
9.       Generale missive Gub Jend VOC  Dirk van Cloon  tanggal 31 Maret 1733 Kolonial Archief  2107, VOC 2215, folio 5889-6119
§  Generale missive Gub Jend VOC  Dirk van Cloon  tanggal 31 Maret 1734 Kolonial Archief  2159, VOC 2267, folio 5362-5680
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  Desember 1733, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1734
10.    Generale missive Gub Jend VOC  Abraham Patras  tanggal 31 Desember 1736 Kolonial Archief  2254, VOC 2362, folio 1228-1461
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  April 1736, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1737
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  April 1737, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1738
11.    Generale missive Gub Jend VOC  Abraham Patras  tanggal 28 November 1737 Kolonial Archief  2284, VOC 2392, folio 76-445
§  Generale missive Gub Jend VOC  Adriaan Valckenier  tanggal 25 Januari 1738 Kolonial Archief  2286, VOC 2394, folio 1-49
12.    Generale missive Gub Jend VOC  Adriaan Valckenier  tanggal 31 Maret 1738 Kolonial Archief  2289, VOC 2397, folio 2372-2594
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  November 1738, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1739
13.    www.geni.com>people>Maria Adriana van Beeftingh
§  www.geni.com>people>Elisabeth Catharina Sautijn
§  www.geni.com>people>Elisabeth van Beeftingh
§  Nederland’s Adelsboek, 10e jaargang (1912), S’Gravenhage, W.P van Stockum en Zoon (halaman 115)
§  Nederland’s Adelsboek, 12e jaargang (1914), S’Gravenhage, W.P van Stockum en Zoon (halaman 185)
§  Algemeen Nederlandsch Familieblad, Veereniging Het Nederlandsch Familie Archiev, Vde Jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 23)
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 34e jaargang (1916) halaman 24
14.    Algemeen Nederlandsch Familieblad, Veereniging Het Nederlandsch Familie Archiev, Vde Jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 22)
§  Van Hardewijk, K.J.R. Biographisch Woordenboek de Nederlanden, tiende dell (vol 10 – huruf R-S), halaman 47,  J.J. van Brederode, Harlem 1874
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 34e jaargang (1916) halaman 24
15.    Algemeen Nederlandsch Familieblad, Veereniging Het Nederlandsch Familie Archiev, Vde Jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 22)
16.    Idem
17.    Algemeen Nederlandsch Familieblad, Veereniging Het Nederlandsch Familie Archiev, Vde Jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 23)
18.    Idem
19.    Idem
20.    Idem
21.    Idem
22.    Idem
23.    Generale missive Gub Jend VOC  Adriaan Valckenier  tanggal 10 Januari 1741 Kolonial Archief  2373, VOC 2481, folio 844-1473
24.    Generale missive Gub Jend VOC  Johannes Thedens  tanggal 11 Januari 1743 Kolonial Archief  2444, VOC 2552, folio 1306-1371
§  Generale missive Gub Jend VOC  Baron van Imhoff  tanggal 31 Desember 1746 Kolonial Archief  2549, VOC 2657, folio 126-662
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  Maret 1748, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1749
25.    Algemeen Nederlandsch Familieblad, Veereniging Het Nederlandsch Familie Archiev, Vde Jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 22)
26.    Idem
27.    Nederland’s Adelsboek, 10e jaargang (1912), S’Gravenhage, W.P van Stockum en Zoon (halaman 115)
§  Algemeen Nederlandsch Familieblad, Veereniging Het Nederlandsch Familie Archiev, Vde Jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 22)
§  www.geni.com>people>Maria Adriana van Beeftingh
§  www.geni.com>people>Pieter Beelaerts van Blokland
28.    Idem
29.    Idem
30.    Idem
31.    Idem
32.    Idem
33.    www.geni.com>people>Pieter Aertsz Brantwijck van Blockland
34.    Idem
35.    Idem
36.    www.geni.com>people>Willem Brantwijck van Blockland
37.    Idem
38.    www.geni.com>people>Pieter Willemsz Brantwijck van Blockland
39.    Idem
§  www.geni.com>people>Pieter  Brantwijck van Blockland
40.    www.geni.com>people>Pieter  Brantwijck van Blockland
41.    Idem
42.    Generale Missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 31 Oktober 1733, Kolonial Archief  2150, VOC 2258 Folio 25-707
43.    Generale missive Gub Jend VOC Adriaan Valckenier tanggal 25 Jan 1738 Kolonial Archief 2286, VOC 2394, Folio 1056-1345
44.    Ludeking, E.A.W. Lijst der Gouverneurs van Amboina, zoo ten tijde der Portugezen als onder de Nederlandsche heerschappij , met aanteekeningen loopende tot het jaar 1817, aangeboden door
Lüdeking te Amboina en door tusschenkomst van den Gouverneur der Molukken bijgewerkt tot op den tegenwoordigen tijd (di dalam  Tijdschrift voor Indische Taal-Land en Volkenkunde Deel XIV (nieuw seri deel V) halaman 511-524, S’Gravenhage, 1864
45.    Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlagen halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015
§  De Clercq, F.S.A. Ternate, The Residency and Its Sultanate (Bijdragen tot de kennis de Residentie Ternate, 1890) apendix II--à (Edisi Terjemahan Bahasa Inggris oleh Paul Michael Taylor dan Marie N Richards), Smithsonian Institution Libraries Digital Edition, Washington DC, 1999
§  Widjojo, Muridan Satrio. Cross-cultural Alliance-making and local resistance in Maluku during the revolt of Prince Nuku, c.1780-1810 (disertasi doktor di universitas Leiden) apendiks 3, 2007
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  Januari 1746, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1747
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz.  Oktober 1748, Gerrit Bos, Boekverkoper, Amsterdam 1750
46.    Van Hardewijk, K.J.R. Biographisch Woordenboek de Nederlanden, tiende dell (vol 10 – huruf R-S), halaman 47,  J.J. van Brederode, Harlem 1874
§  Algemeen Nederlandsch Familieblad, Veereniging Het Nederlandsch Familie Archiev, Vde Jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 22)
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 127
47.    Idem
48.    Idem
49.    Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 127
50.    Idem
52.    Idem
53.    Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 127
§  Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 57)
54.    Idem
55.    Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 57)
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1770, Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1772
56.    Idem
57.    Idem
·         Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1783, Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1785
58.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, 1785, Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1786
59.    Chijs, J.A van der, Inventaris van,s Landarchief  te Batavia (1602-1816), Batavia Landsdrukerij, 1882 (halaman 108).
·         Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 57)
·         Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, ultimo Desember 1794, Pieter van Geemen
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, ultimo Desember 1796, Pieter van Geemen.
61.    Idem
62.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, medio Desember 1769, Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1771
63.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, medio Desember 1776, Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1777
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Januari  1777, Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1778
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Januari  1777, Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1778
64.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1778 Egbert Heemen
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1779 Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1781
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1782 Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1784
§  Epen, D.G van. De Wapenheraut Maandblad gewijd aan Geschiedenis, Geslacht, Wapen, Oudheidkunde enz, 1 jaargang (1897), halaman 82. S’Gravenhage, 1897
65.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1764
Cornelis de Wilt op de cingel, 1765
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Januari 1765, Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1766
§  Haan, Frederik de. Priangan, de Preanger-regentschapen onder het Nederlandsch Bestuur tot 1811 (deel I), Bataviasch Genootschaap van kunsten en wettenschapen, 1911 (halaman 67)
§  https://sejarah-nusantara.anri.go.id/foreword/ (1762, maandag 27-12: Notulenboek van de gouverneur-generaal te Batavia, in het Indonesisch archief)
66.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Anno 1766
Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1766
§  Haan, Frederik de. Priangan, de Preanger-regentschapen onder het Nederlandsch Bestuur tot 1811 (deel I), Bataviasch Genootschaap van kunsten en wettenschapen, 1911 (halaman 67)
67.    Haan, Frederik de. Priangan, de Preanger-regentschapen onder het Nederlandsch Bestuur tot 1811 (deel I), Bataviasch Genootschaap van kunsten en wettenschapen, 1911 (halaman 67)
68.    Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 131)
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 128
69.    Idem
70.    Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 128
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 24e jaargang (1906) halaman 147
71.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1788, Pieter van Geemen, Batavia, 1788
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1789 Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1791
72.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1793, Josias Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1796
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1794, Pieter van Geemen
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1795
73.    Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 63)
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 127-128
74.    Idem
75.    Idem
76.    Haan, Frederik de. Priangan, de Preanger-regentschapen onder het Nederlandsch Bestuur tot 1811 (deel I), Bataviasch Genootschaap van kunsten en wettenschapen, 1911 (halaman 67)
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 127-128
77.    Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel tanggal 31 Desember 1755 Kolonial Archief  2738, VOC 2846, Folio 360-745
·         Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Ultimo September 1758, Cornelis Wilt op de Cingel, 1759
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Anno 1759, Cornelis Wilt op de Cingel, 1759
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Anno 1760-1783,
78.    Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel tanggal 31 Desember 1755 Kolonial Archief  2738, VOC 2846, Folio 360-745
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlagen halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015
§  De Clercq, F.S.A. Ternate, The Residency and Its Sultanate (Bijdragen tot de kennis de Residentie Ternate, 1890) apendix II--à (Edisi Terjemahan Bahasa Inggris oleh Paul Michael Taylor dan Marie N Richards), Smithsonian Institution Libraries Digital Edition, Washington DC, 1999
§  Widjojo, Muridan Satrio. Cross-cultural Alliance-making and local resistance in Maluku during the revolt of Prince Nuku, c.1780-1810 (disertasi doktor di universitas Leiden) apendiks 3, 2007
§  P.F.L.C, Lach de Bere, Gedenktekenen en grafschriften in Indie (didalam Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1904) halaman 94
79.    Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 129
80.    Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 132)
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 129
81.    Knaap, Gerrit.J. Memorie van Overgave van Gouverneur van Ambon in de zeventiende en achtiende eeuw, ‘S Gravanhage, Martinus Nijhoff, 1987
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlagen halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015
§  Ludeking, E.A.W. Lijst der Gouverneurs van Amboina, zoo ten tijde der Portugezen als onder de Nederlandsche heerschappij , met aanteekeningen loopende tot het jaar 1817, aangeboden door
Lüdeking te Amboina en door tusschenkomst van den Gouverneur der Molukken bijgewerkt tot op den tegenwoordigen tijd (di dalam  Tijdschrift voor Indische Taal-Land en Volkenkunde Deel XIV (nieuw seri deel V) halaman 511-524, S’Gravenhage, 1864
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Ultimo December 1770,  Pieter Schouten en Reinier Ottens Boekverkopers, 1772
82.    Generale missive Gub Jend VOC Diederik Durven tanggal 28 Desember 1731 Kolonial Archief  2097, VOC 2205, Folio 1299-2109
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1732,  Gerrit Bos Boekverkopers, 1733
83.    Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 10 Februari 1733 Kolonial Archief  2104, VOC 2212, Folio 3874-4351
§  Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 31Oktober 1733 Kolonial Archief  2150, VOC 2258, Folio 25-707
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1733,  Gerrit Bos Boekverkopers, 1734
§  Epen, D.G. Wapenheraut, Maandblad Gewijd Aan, Geschiedenis Geslacht, Wapen, Oudheidkunde, ens, 1 jaargang, S’Gravenhage, 1897 (halaman 76-77)
84.    Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 6 Oktober 1734 Kolonial Archief  2188, VOC 2298, Folio 1194-1650
§  Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 30 November 1734 Kolonial Archief  2190, VOC 2173, Folio 12-331
§  Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 25 Oktober 1735 Kolonial Archief  2065, VOC 2173, Folio 12-331
§  Epen, D.G. Wapenheraut, Maandblad Gewijd Aan, Geschiedenis Geslacht, Wapen, Oudheidkunde, ens, 1 jaargang, S’Gravenhage, 1897 (halaman 76-77)
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1737,  Gerrit Bos Boekverkopers, 1738
85.    Generale missive Gub Jend VOC Gustaaf Willem van Imhoff  tanggal 3 Juli 1743 Kolonial Archief  2482, VOC 2590, Folio 10-47
§  Singh, Anjana. Fort Cochin in Kerala 1750-1830 : The Social Condition of the Dutch Community in an Indian Milieu (Disertasi Doktoral di Universitas Leiden Belanda), Juni 2007.
§  Jurrianse, M.W. Catalogue of the archives of the Dutch Central Government of Coastal Ceylon, 1640-1796, Department of National archives of Sri Langka, Colombo, 1943
§  Mandblad van Het Nederlandsch verbond voor Sibbekunde, Juni 1943
§  Journal of the Dutch Burger Union of Ceylon, Volume 1 No 3 (September 1908), halaman 115-116
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Anno 1745,  Gerrit Bos Boekverkopers, 1747
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Oktober1748,  Gerrit Bos en C Wilt Boekverkopers, 1750
§  Bandara, Sujeewa. Writing Memoirs in the mid-eighteenth century – a comparative study in Ambon and Srilangka, Thesis MA. Universitas Leiden, Agustus 2016 (halaman 32-35)
§  Galety, A, De Burg, A.J van der en Groot, P. The Dutch in Malabar, Madras, by The Superintendent Government Press, 1911 (hal 37)
86.    Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1743,  Gerrit Bos Boekverkopers, 1744
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Januari 1746,  Gerrit Bos Boekverkopers, 1747
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Oktober1748,  Gerrit Bos en C Wilt Boekverkopers, 1750
§  Epen, D.G. Wapenheraut, Maandblad Gewijd Aan, Geschiedenis Geslacht, Wapen, Oudheidkunde, ens, 1 jaargang, S’Gravenhage, 1897 (halaman 76-77)
§  Galety, A, De Burg, A.J van der en Groot, P. The Dutch in Malabar, Madras, by The Superintendent Government Press, 1911 (hal 37)
87.    Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 30 November 1734 Kolonial Archief  2190, VOC 2173, Folio 12-331
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September ber1751,  H.s. Mulder drukkerij, 1751
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Januari 1752,  Gerrit Bos en C Wilt Boekverkopers, 1753
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Januari 1754,  Cornelis Wilt Boekverkopers, 1755
§  Epen, D.G. Wapenheraut, Maandblad Gewijd Aan, Geschiedenis Geslacht, Wapen, Oudheidkunde, ens, 1 jaargang, S’Gravenhage, 1897 (halaman 76-77)
§  Galety, A, De Burg, A.J van der en Groot, P. The Dutch in Malabar, Madras, by The Superintendent Government Press, 1911 (hal 37)
88.    Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 121-129
89.    Idem
90.    Idem
91.    Idem
92.    Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 24e jaargang (1906) halaman 58)
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 121-129
93.    Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 121-129
94.    Idem
95.    Idem
96.    Idem
97.    Idem
98.    Idem
99.    Idem
100.Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel tanggal 31 Desember 1757 Kolonial Archief  2783, VOC 2890, Folio 557-895
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 125
101.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Anno 1759  Cornelis Wilt Boekverkopers, 1759
102.Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 125
103.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Mei 1769  Petrus Schouten en Reinier Ottens, 1770
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 125
104.Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 123,
105.Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 22e jaargang (1904) halaman 282)
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 126
106.Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 127
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 25e jaargang (1907) halaman 136
107.Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 57)
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 127
108.Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 128
109.Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 131)
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 128
110.Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 163-164
111.Idem
112.Nederland’s Adelsboek, 14e jaargang (1916), S’Gravenhage, W.P. Stockum en zoon (halaman 32)
·         Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 28e jaargang (1910)  halaman 384
113.Idem
114.Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 6 Desember 1718 Kolonial Archief  1719, Folio 14-426
§  Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 15 Januari 1719 Kolonial Archief  1794, Folio 1320-1534
§  Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 4 Desember 1724 Kolonial Archief  1894, Folio 1249-1255
§  Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 30 Januari 1725 Kolonial Archief  1896, Folio 1709-1854
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1725  Gerrit Bos, Boekverkoper,1726
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1726  Gerrit Bos, Boekverkoper,1727
115.Generale missive Gub Jend VOC Matheus de Haan tanggal 21 Oktober 1726 Kolonial Archief  1928, Folio 9-112
§  Generale missive Gub Jend VOC Matheus de Haan tanggal 5 Desember 1726 Kolonial Archief  1929, Folio 783-1228
§  Generale missive Gub Jend VOC Matheus de Haan tanggal 31 Januari 1727 Kolonial Archief  1932, Folio 2289-2507
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, November 1727  Gerrit Bos, Boekverkoper,1728
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, November 1728  Gerrit Bos, Boekverkoper,1730
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1729  Gerrit Bos, Boekverkoper,1730
116.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1732  Gerrit Bos, Boekverkoper,1733
§  Kuffeler, F.C van der Meer van. Begrafenis van Matheus de Haan, Gouverneur Generaal van Nederlandsch-Indie (Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 30e jaargang (1912) halaman 19)
117.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1732  Gerrit Bos, Boekverkoper,1733
§  Generale missive Gub Jend VOC Diederik Durven tanggal 31 Maret 1731 Kolonial Archief  2045, VOC 2153 Folio 8119-8246
§  Generale missive Gub Jend VOC Diederik Durven tanggal 12 Oktober 1731 Kolonial Archief  2063, VOC 2171 Folio 14-388
118.Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 10 Februari 1733 Kolonial Archief  2104, VOC 2212 Folio 3874-4351
§  Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 31 Oktober 1733 Kolonial Archief  2150, VOC 2258 Folio 25-707
§  Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 25 Oktober 1735 Kolonial Archief  2097, VOC 2205 Folio 12-331
119.Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 28e jaargang (1910) halaman 83
120.Idem
121.Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 285)
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 28e jaargang (1910) halaman 83
122.Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 19e jaargang (1901) halaman 66, 69
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 28e jaargang (1910) halaman 383, 352
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 29e jaargang (1911) halaman 31
§  Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 6 Oktober 1734 Kolonial Archief  2188, VOC 2296 Folio 7-148
124.Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 28e jaargang (1910) halaman 383
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 29e jaargang (1910) halaman 31-32
§  www.geni.com>people>Geertruyda Margaretha Goosens
§  www.geni.com>people>Fredrijk Julius Coyet
125.www.geni.com>people>Balthasar Coijet (Coyet)
§  www.geni.com>people>Fredrijk Julius Coijet (Coyet)
126.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 6 Februari 1694 Kolonial Archief  1413, Folio 12-290
§  Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 19 Februari 1697 Kolonial Archief  1465, Folio 1782-1953
§  Rapport betreffende en visitatie van kerken en scholen op de Aru Eilanden door DS J. De Graaf, Banda, 26 Juni 1696 (Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Deerde deel (halaman 305) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015) (Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 33) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
127.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 28 Januari 1701 Kolonial Archief  1522, Folio 1049-1117
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
§  Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (twede deel) Beschyving van Amboina Vervattende......., Joannes van Braam, Dordrecht, 1724
§  Memorie Dienende tot instructie.............. door Balthasar Coyet, 23 Februari 1706, ARA VOC 1726 folio 46-146 (Knaap, Gerrit.J. Memorie van Overgave van Gouverneur van Ambon in de zeventiende en achtiende eeuw, ‘S Gravanhage, Martinus Nijhoff, 1987)
§  Ludeking, E.A.W. Lijst der Gouverneurs van Amboina, zoo ten tijde der Portugezen als onder de Nederlandsche heerschappij , met aanteekeningen loopende tot het jaar 1817, aangeboden door
Lüdeking te Amboina en door tusschenkomst van den Gouverneur der Molukken bijgewerkt tot op den tegenwoordigen tijd (di dalam  Tijdschrift voor Indische Taal-Land en Volkenkunde Deel XIV (nieuw seri deel V) halaman 511-524, S’Gravenhage, 1864
§  Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 19e jaargang (1901) halaman 68
128.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 28 Januari 1701 Kolonial Archief  1522, Folio 1049-1117 (lihat catatan kaki no 12 pada seri 1)
129.Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (twede deel) Beschyving van Amboina Vervattende......., Joannes van Braam, Dordrecht, 1724
130.Generale missive Gub Jend VOC Joan van Hoorn tanggal 25 Januari 1706 Kolonial Archief  1590, Folio 1300-1429
§  Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (twede deel) Beschyving van Amboina Vervattende......., Joannes van Braam, Dordrecht, 1724
131.Hardewijk, K.J.R van de. Biographisch Woordenboek van Nederlande Bevattende, (derde deel) halaman 802-803, J.J. van Brederode, Harlem, 1858
132.Generale missive Gub Jend VOC Cornelis van der Lijn tanggal 9 Juli 1645, Folio 1-38 (catatan kaki oleh W.Ph Coolhas di halaman 268)
§  Generale missive Gub Jend VOC Cornelis van der Lijn tanggal 31 Desember 1647, Folio 1-91
§  Blusse, J.L, Milde, W.E, Tsao Yung-Ho. De Daagregister van Het Kasteel Zeelandia, Taiwan (Derde Deel), halaman 108. Instituut voor Nederlandsche Geschiedenis, Denhaag, 1996
§  Andrade, Tonio. How Taiwan becomes Chinese. Columbia University Press (www.gutenberg-e.org/andrade) Apendix B
133.Generale missive Gub Jend VOC Abraham van Ribeeck  tanggal 13 Januari 1713, Kolonial Archief 1708, Folio 1246-1434
§  Generale missive Gub Jend VOC Christoffel van Swoll tanggal 14 Januari 1715, Kolonial Archief 1739, Folio 1431-1599
134.Generale missive Gub Jend VOC Christoffel van Swoll tanggal 28 November 1715, Kolonial Archief 1751, Folio 278-819
§  Generale missive Gub Jend VOC Christoffel van Swoll tanggal 30 November 1717, Kolonial Archief 1779, Folio 14-600
135.Generale missive Gub Jend VOC Christoffel van Swoll tanggal 15 Januari 1719, Kolonial Archief 1794, Folio 1320-1534
§  Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 30 November 1719, Kolonial Archief 1807, Folio 12-492
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
§  Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (deerde deel) door S. Keijzer .....S Gravenhage, H.C. Susan en zoon, 1858 (halaman 96)
§  Epen, D.G van. De Wapenheraut Maanblad gewijn aan .............1e jaargang (1897), S’Gravenhage, 1897 halaman 181.
137.Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 15 Januari 1721, Kolonial Archief 1826, Folio 1496-1694
§  Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 30 November 1722, Kolonial Archief 1859, Folio 435-873
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
§  Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (twede deel) Beschyving van Amboina Vervattende......., Joannes van Braam, Dordrecht, 1724
§  Memorie Dienende tot instructie.............. door Pieter Gabrij, 22 Mei 1725, ARA VOC 2029 folio 37-74 (Knaap, Gerrit.J. Memorie van Overgave van Gouverneur van Ambon in de zeventiende en achtiende eeuw, ‘S Gravanhage, Martinus Nijhoff, 1987)
§  Ludeking, E.A.W. Lijst der Gouverneurs van Amboina, zoo ten tijde der Portugezen als onder de Nederlandsche heerschappij , met aanteekeningen loopende tot het jaar 1817, aangeboden door
Lüdeking te Amboina en door tusschenkomst van den Gouverneur der Molukken bijgewerkt tot op den tegenwoordigen tijd (di dalam  Tijdschrift voor Indische Taal-Land en Volkenkunde Deel XIV (nieuw seri deel V) halaman 511-524, S’Gravenhage, 1864
138.Generale missive Gub Jend VOC Matheus de Haan tanggal 22 Oktober 1725, Kolonial Archief 1910, Folio 10-95
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1725  Gerrit Bos, Boekverkoper,1726
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1726  Gerrit Bos, Boekverkoper,1727
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, November 1727  Gerrit Bos, Boekverkoper,1728
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, November 1728  Gerrit Bos, Boekverkoper,1730
139.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 25 Februari 1703, Kolonial Archief 1545, Folio 10-150
§  Generale missive Gub Jend VOC Joan van Hoorn tanggal 18 Desember 1704, Kolonial Archief 1573, Folio 394-407
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
140.Generale missive Gub Jend VOC Joan van Hoorn tanggal 18 Desember 1704, Kolonial Archief 1573, Folio 394-407
141.Generale missive Gub Jend VOC Joan van Hoorn tanggal 31 Januari 1705, Kolonial Archief 1576, Folio 1744-1851
§  Generale missive Gub Jend VOC Joan van Hoorn tanggal 30 Desember 1705, Kolonial Archief 1588, Folio 16-381A
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
142.Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
143.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 30 November 1709, Kolonial Archief 1627, Folio 406-729
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
§  De Clercq, F.S.A. Ternate, The Residency and Its Sultanate (Bijdragen tot de kennis de Residentie Ternate, 1890) apendix II--à (Edisi Terjemahan Bahasa Inggris oleh Paul Michael Taylor dan Marie N Richards), Smithsonian Institution Libraries Digital Edition, Washington DC, 1999
§  Widjojo, Muridan Satrio. Cross-cultural Alliance-making and local resistance in Maluku during the revolt of Prince Nuku, c.1780-1810 (disertasi doktor di universitas Leiden) apendiks 3, 2007
§  Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (eerste deel) door S. Keijzer .....S Gravenhage, H.C. Susan en zoon, 1856 (halaman 612)
144.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 25 Januari 1706, Kolonial Archief 1590, Folio 1300-1429
§  Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 30 November 1706, Kolonial Archief 1608, Folio 23-488
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
145.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 29 Oktober 1709, Kolonial Archief 1657, Folio 8-22
§  www.geni.com>people>Matheus Schenkenberg
§  Epen, D.G van. De Wapenheraut Maanblad gewijn aan .............1e jaargang (1897), S’Gravenhage, 1897 halaman 155-156.
146.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 29 Oktober 1709, Kolonial Archief 1657, Folio 8-22
147.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 29 Oktober 1709, Kolonial Archief 1657, Folio 8-22
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlage 1halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015)
148.Vorsterman, A.A van Oyen. Algemeen Nederlandsch familieblad, vde jaargang, S’Gravenhage, 1888 (halaman 109, 126)
§  Lach de Bere, P.F.L.C. Gedenktekenen en grafschriften in Indie. (Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 21e jaargang (1903) halaman 183)
§  www.geni.com>people>Pieter Gabrij
§  www.geni.com>people>Susana Helena Coijet
149.Generale missive Gub Jend VOC Cornelis van der Lijn tanggal 9 Juli 1645, Kolonial Archief 1957, Folio 1-38
§  Van den Wall, V.I. Figuren en feiten uit den compagniestijd, 1932 (hal 1-39)
§  Kok, Jacobus. Nederlandsch Geslacht –staam en wapen boek.................... (eerste deel), Amsterdam, J.B. Elwe en D.M. Langeveld, 1785
§  www.geni.com>people>Constantia Boudaen
§  www.geni.com>people>Fransisco Caron
150.Generale missive Gub Jend VOC Cornelis van der Lijn tanggal 9 Juli 1645, Kolonial Archief 1957, Folio 1-38
§  Van den Wall, V.I. Figuren en feiten uit den compagniestijd, 1932 (hal 1-39)
§  Kok, Jacobus. Nederlandsch Geslacht –staam en wapen boek.................... (eerste deel), Amsterdam, J.B. Elwe en D.M. Langeveld, 1785
§  www.geni.com>people>Susana Boudaen
§  www.geni.com>people>Fredrik Coijet
151.Lauts, Gerard. Geschiedenis Nederlanders in Indie (tweede deel), Groningen, W. Van Boekeren, 1856 (hal 33-34)
§  Campbell, W.M. Formosa under the Dutch, London, Kegan Paul, Trench, Trubner, & co.ltd, 1903 (hal 62)
§  Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (vierde deel) Beschyviringe van Tayouan of Formosa en onzen handel aldaar (vierde boek, eerste hoofdstuk)......., Joannes van Braam, Dordrecht, 1726
§  Generale missive Gub Jend VOC Antonio van Diemen tanggal 23 Desember 1644, Kolonial Archief 1051, Folio 96-100
§  Andrade, Tonio. How Taiwan becomes Chinese. Columbia University Press (www.gutenberg-e.org/andrade) Apendix B
152.Generale missive Gub Jend VOC Joan Maetsuycker tanggal 18 Juli 1656, Kolonial Archief 1104, Folio 91-104
§  Campbell, W.M. Formosa under the Dutch, London, Kegan Paul, Trench, Trubner, & co.ltd, 1903 (hal 65, 389-453)
§  Andrade, Tonio. How Taiwan becomes Chinese. Columbia University Press (www.gutenberg-e.org/andrade) Apendix B
153.Generale missive Gub Jend VOC Antonio van Diemen tanggal 18 Desember 1639, Kolonial Archief 1039, Folio 1-129
155.Idem
156.Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (vierde deel) Beschryvinge van de staad Batavia (Vyfde Boek, tiende hoofdstuk), Joannes van Braam, Dordrecht, 1726 (hal 369)
157.Idem (hal 368)
158.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 92)
§  www.geni.com>people>Geetruida Margaretha Goosens
§  www.geni.com>people>Johannes Thedens
159.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 92)
§  Haan, de F. Oud Batavia (Eerste Deel), G.Koll en Co, Batavia, 1922
§  Bois, J.P.I. du. Vies des Gouverneurs Généraux, avec l'abrégé de 1'histoire des établissemens Hollandois aux Indes Orientales, La haye, 1763
§  Meinsma,J.J. Geschiedenis van de Nederlandsche Oost Indie Bezittingen, (2 volume), Joh Ijkema, Delft, 1872 en 1873
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz. (1719 – 1810)
§  Mijer, P. De Governeurs – Generaal van Nederlandsch Indie, Lands-Drukkerij, Batavia, 1843
160.Idem
161.Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 24e jaargang (1906) halaman 60)
162.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 92)
§  Elias, Johan Engelberth. De Vroedschap van Amsterdam 1578-1795 (tweede deel), Amsterdam, N. Israel, 1963 (hal 717)
163.Elias, Johan Engelberth. De Vroedschap van Amsterdam 1578-1795 (tweede deel), Amsterdam, N. Israel, 1963 (hal 717)
164.Generale missive Gub Jend VOC Willem van Outhorn tanggal 31 Januari  1692, Kolonial Archief 1379, Folio 10-456
(W.Ph. Coolhas pada catatan kaki GM Gub Jend VOC Willem van Outhorn tertanggal 28 Februari 1687, menulis tentang riwayat kedinasan Willem Kuffeler (Koffler).... ia menyebut pada tahun 1691, Willem Kuffeler (Koffler) diangkat sebagai Kapten Garnisun VOC Banten/Bantam)
165.Elias, Johan Engelberth. De Vroedschap van Amsterdam 1578-1795 (tweede deel), Amsterdam, N. Israel, 1963 (hal 717) ------à Johan. E. Elias menyebut Willem Kuffeler (Koffler) adalah Kapten dan Gezaghebber VOC Ternate
(Penulis “memutuskan” untuk menulis 2 referensi ini karena lokasi tugas dari Willem Kuffeler (Koffler) yang berbeda. Dari penelusuran penulis, terhadap beberapa referensi menyangkut figur ini, harus dibilang bahwa lokasi Banten/Bantam adalah lokasi yang lebih bisa diterima dari Ternate. Pada seluruh GM para Gub Jend yang berkisar disepanjang masa hidup dan karir figur ini, terdapat “jejak” karirnya yang lebih banyak berdinas di Pulau Jawa dan Sumatera. Hal ini “diperkuat”  oleh sumber Francois Valentyn, dalam Oud en Nieuw Indie (vol 4) tentang Banten/Bantam).
166.Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (vierde deel) Beschryvinge van de staad Batavia (Vyfde Boek, tiende hoofdstuk), Joannes van Braam, Dordrecht, 1726 (hal 369)
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 91)
167.Generale missive Gub Jend VOC  Joan van Hoorn tanggal 29 Oktober 1709, Kolonial Archief 1657, Folio 8-22
§  Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (vierde deel) Beschryvinge van de staad Batavia (Vyfde Boek, tiende hoofdstuk), Joannes van Braam, Dordrecht, 1726 (hal 369)
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 91)
168.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 91)
§  Elias, Johan Engelberth. De Vroedschap van Amsterdam 1578-1795 (eerste deel), Amsterdam, N. Israel, 1963 (hal 480)
§  Taylor, Jean Gelman. Kehidupan Sosial di Batavia, Orang Eropa dan Eurasia di Hindia Timur.  Masup Jakarta,Maret 2009 (Edisi Terjemahan dari judul asli The Social World of Batavia)
169.Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 24e jaargang (1906) halaman 21)
170.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 91)
§  Elias, Johan Engelberth. De Vroedschap van Amsterdam 1578-1795 (eerste deel), Amsterdam, N. Israel, 1963 (hal 480)
§  Hofman, W.J. (de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 334)
(seperti catatan kaki no 166-167, penulis melakukan hal yang sama pada catatan kaki no 171-172 ini. Menurut Wijnaendts van Resandt, yang menikah pada tanggal 1 Maret 1725 adalah Diederik Durven, presiden Raad van Justitie Batavia dengan Anna Catharina de Roo, janda dari onderkopman Jan Christofel Torant van Batavia. Diederik Durven nantinya menjadi Gub Jend VOC (1729-1732)).
171.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 91)
§  Elias, Johan Engelberth. De Vroedschap van Amsterdam 1578-1795 (eerste deel), Amsterdam, N. Israel, 1963 (hal 480)
§  Hofman, W.J. (de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 334)
172.Idem
173.Wijnaendts van Resandt, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 24e jaargang (1906) halaman 19)
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 91)
§  Elias, Johan Engelberth. De Vroedschap van Amsterdam 1578-1795 (eerste deel), Amsterdam, N. Israel, 1963 (hal 480)
§  Hofman, W.J. (de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 334)
174.Generale missive Gub Jend VOC Joan van Hoorn tanggal 25 November 1708, Kolonial Archief 1641, Folio 11-351
175.Generale missive Gub Jend VOC Christoffel van Swoll tanggal 20 November 1713, Kolonial Archief 1641, Folio 11-351
176.Generale missive Gub Jend VOC Christoffel van Swoll tanggal 30 November 1716, Kolonial Archief 1764, Folio 60-684
177.Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 28 Maret 1719, Kolonial Archief 1795, Folio 1714-1916
178.Generale missive Gub Jend VOC Hendrik Zwaardecroon tanggal 30 November 1722, Kolonial Archief 1859, Folio 435-873
§  Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (vierde deel) Beschryvinge van de staad Batavia (Vyfde Boek, tiende hoofdstuk), Joannes van Braam, Dordrecht, 1726 (hal 374-375)
179.Generale missive Gub Jend VOC Matheus de Haan tanggal 8 Desember 1728, Kolonial Archief 1975, Folio 517-1071
181.Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon tanggal 25 Oktober 1735, Kolonial Archief 2097, Folio 12-331
§  Generale missive Gub Jend VOC Adriaan Valckenier  tanggal 28 November 1737, Kolonial Archief 2284, Folio 76-445
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1732 Gerrit Bos, Boekverkoper,1733
182.Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 15 Oktober 1760, Kolonial Archief 2862, Folio 8-76
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1760 Cornelis Wilt, 1761
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Mei 1767,Petrus Schouten en Reinier Ottens, 1768
184.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 105)
185.Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 15 Oktober 1754, Kolonial Archief 2718, VOC 2826, Folio 6-30
§  Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 31 Desember 1754, Kolonial Archief 2719, VOC 2827, Folio 450-756
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1758,Cornelis Wilt, 1759
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1760,Cornelis Wilt, 1761
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 104)
186.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1762,Cornelis Wilt, 1763
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, 1763,Cornelis Wilt, 1764
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 104)
187.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 104)
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1776, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1777
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Januari  1777, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1778
§  Bois, J.P.I. du. Vies des Gouverneurs Généraux, avec l'abrégé de 1'histoire des établissemens Hollandois aux Indes Orientales, La haye, 1763
§  Meinsma,J.J. Geschiedenis van de Nederlandsche Oost Indie Bezittingen, (2 volume), Joh Ijkema, Delft, 1872 en 1873
§  Mijer, P. De Governeurs – Generaal van Nederlandsch Indie, Lands-Drukkerij, Batavia, 1843
189.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 105)
§  Van Resandt, Wijnaendts, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 58)
190.Idem
191.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1763, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1764
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 105)
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1766, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1767
192.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 99)
193.Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 17 Oktober 1754, Kolonial Archief 2718, VOC 2826, Folio 6-30
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1758, Cornelis Wilt,1759
194.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1763, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1764
195.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Februari 1765, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1766
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 99)
196.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 99)
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1760, Cornelis Wilt,1761
197.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1760, Cornelis Wilt,1761
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, 1767, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1768
§  Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 31 Desember 1759, Kolonial Archief 2835, VOC 2943, Folio 1324-1959
198.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, 1769, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1771
§  Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel (bijlagen halaman 31) HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015
199.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 99)
200.Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 25 April 1757, Kolonial Archief 2762, VOC 2870, Folio 1279-1291
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1758, Cornelis Wilt,1759
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1760, Cornelis Wilt,1761
201.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1758, Cornelis Wilt,1759
202.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1753, Cornelis Wilt,1754
203.Van Resandt, Wijnaendts, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 56)
§    www.geni.com>people>Arnoldus Constantin Moms
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 106)
( Van Resandt menulis tanggal pernikahan mereka pada 26 Juni 1773, sedangkan Van der Kloot menyebut bulan Juli 1773)
204.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1776, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1777 (hal 93)
205.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1795, Petrus van Geeman, Batavia, 1795 (hal 12)
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1794, Petrus van Geeman, Batavia 1794 (hal 12)
206.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1799, Petrus van Geeman, Batavia 1799 (hal 10)
207.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 106)
§  www.geni.com>people>Arnoldus Constantin Moms
§  www.geni.com>people>Ida Constantia Coijmans
208.Valentyn, Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (twede deel) Beschyving van Amboina Vervattende......., Joannes van Braam, Dordrecht, 1724 (hal 32 – 33 dan hal 39)
209.www.geni.com>people>Constantin  Coijmans
§  www.geni.com>people>Ida Dudde
210.www.geni.com>people>Agatha Geertruida Coijmans
§    www.geni.com>people>Johan Smith
§  Van Resandt, Wijnaendts, W. Oude Indsiche Families : Het Geslacht Reijnst (Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek Genootschap De Nederlandsche Leeuw, 25e jaargang (1907) (hal 172)
211.Van Resandt, Wijnaendts, W. Oude Indsiche Families : Het Geslacht Reijnst (Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek Genootschap De Nederlandsche Leeuw, 25e jaargang (1907) (hal 172)
§  Van Resandt, Wijnaendts, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 131)
212.Idem
213.Van Resandt, Wijnaendts, W. Oude Indsiche Families : Het Geslacht Reijnst (Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek Genootschap De Nederlandsche Leeuw, 25e jaargang (1907) (hal 172)
214.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1770, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1772
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1776, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1777
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1779, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1781
215.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 101)
§  www.geni.com>people>Ida Dudde
§  www.geni.com>people>David Joan Bake
216.Generale missive Gub Jend VOC Hendrick Zwaardecroon  tanggal 19 Januari 1723, Kolonial Archief  1862, Folio 1822-1965
217.Generale missive Gub Jend VOC Dirk van Cloon  tanggal 10 Februari 1733, Kolonial Archief  2104, VOC 2212, Folio 3874-4351
§  Generale missive Gub Jend VOC Adriaan Valckenier  tanggal 10 November 1738, Kolonial Archief  2311, VOC 2419, Folio 14-551
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1733, Gerrit Bos,1734
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1736, Gerrit Bos,1737
§  Ludeking, E.A.W. Lijst van Gouverneurs van Ambon, Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde 14 (1864), pp. 524-553
218.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 101)
§  www.geni.com>people>Adriana Johana Bake
§  Adrienne Zuiderweg, Bake, Adriana Johanna, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. URL: http://resources.huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon/lemmata/data/BakeAdriana [13/01/2014]
§  S.A.C. Dudok van Heel, ‘Familie van de gouverneurs-generaal. De afstammelingen van Dirck Comans (Hoorn 1648-Batavia 1708)’, Jaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 56 (2002) 141-178, aldaar 148-149
§  Remco Raben, ‘Gemengd gescheiden. Bataviaas familieleven omstreeks 1800’, in: Wim Willems e.a. red., Uit Indië geboren. Vier eeuwen familiegeschiedenis (Zwolle 1997) 39-49
§  Theodorus Vermeer, Vrouwe Adriana Johanna Bake, douariere van wylen zyne hoog-eedelheid den hoog-eedelen heere Petrus Albertus van der Parra [...]. Op haar hoog-eedel-gebo: landgoed Weltevreede, [...] overleden den 18den february 1787 (Batavia 1787)
§  V.I. van de Wall, Vrouwen uit den Compagnie’s tijd (Weltevreden/Amersfoort 1923)
219.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 101-103)
§  Haan, de F. Oud Batavia (Eerste Deel), G.Koll en Co, Batavia, 1922
§  Bois, J.P.I. du. Vies des Gouverneurs Généraux, avec l'abrégé de 1'histoire des établissemens Hollandois aux Indes Orientales, La haye, 1763
§  Meinsma,J.J. Geschiedenis van de Nederlandsche Oost Indie Bezittingen, (2 volume), Joh Ijkema, Delft, 1872 en 1873
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1762, Cornelis  Wilt,1763
§  Mijer, P. De Governeurs – Generaal van Nederlandsch Indie, Lands-Drukkerij, Batavia, 1843
220.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 102)
§  Van Resandt, Wijnaendts, W. Oude Indsiche Families : Het Geslacht Reijnst (Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek Genootschap De Nederlandsche Leeuw, 23e jaargang (1905) (hal 98)
221.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Mei 1769, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1770
§  Ludeking, E.A.W. Lijst van Gouverneurs van Ambon, Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en Volkenkunde 14 (1864), pp. 524-553
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1769, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1771
222.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1780, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1783
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Desember 1782, Petrus Schouten en Reinier Ottens,1784
§  Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 102)
223.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 102)
§  www.geni.com>people>Hendrik Breton
§  Van Resandt, Wijnaendts, W. Oude Indsiche Families : Het Geslacht Reijnst (Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek Genootschap De Nederlandsche Leeuw, 22e jaargang (1904) (hal 251)
224.www.geni.com>people>Sara Maria van Oordt
225.Generale missive Gub Jend VOC Matheus de Haan  tanggal 30 November 1725, Kolonial Archief  1911,  Folio 541-965
226.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 102)
227.Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 31 Desember 1755, Kolonial Archief  2737, VOC  2845 Folio 224-227
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1758, Cornelis Wilt,1759
228.Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 31 Desember 1759, Kolonial Archief  2835, VOC  2943 Folio 1324-1959
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1760, Cornelis Wilt,1761
229.www.geni.com>people>Hermanus (Herman) Suchtelen
230.Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1725, Gerrit Bos,1726
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1726, Gerrit Bos,1727
§  Generale missive Gub Jend VOC Christoffel van Swoll  tanggal 30 November 1717, Kolonial Archief  1779, Folio 14-600
231.www.geni.com>people>Maria Coijmans
§  www.geni.com>people>Dirk Coijmans
§  S.A.C. Dudok van Heel, ‘Familie van de gouverneurs-generaal. De afstammelingen van Dirck Comans (Hoorn 1648-Batavia 1708)’, Jaarboek Centraal Bureau voor Genealogie 56 (2002) 141-178, aldaar 148-149
232.www.geni.com>people>Hermanus (Herman) Suchtelen
233.Idem
234.Idem
235.Koop, F.J.P. Genealogie van het gesclacht Coop van Groen.
§  Van Resandt, Wijnaendts, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 22e jaargang (1904) halaman 214)
236.Idem
237.Generale missive Gub Jend VOC Jacob Mossel  tanggal 31 Desember 1755, Kolonial Archief  2737, VOC  2845 Folio 224-227
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, 1756, Cornelis Wilt,1760
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, September 1758, Cornelis Wilt,1759
§  Koop, F.J.P. Genealogie van het gesclacht Coop van Groen
238.Koop, F.J.P. Genealogie van het gesclacht Coop van Groen
§  www.geni.com>people>Anna Jacoba (Bosch) Blok
§  www.geni.com>people>Cornelis Bosch
239.www.geni.com>people>Sara Maria van Oordt
§  www.geni.com>people>Catharina Theodora Poulle
§  www.geni.com>people>Jacobus Johanes Craan
241.Idem
242.Idem
243.Van Troostenburg de Bruijn, C.A.L. Biographisch Woerdenboek van Oost Indische Predikanten, P.J. Milborn, Nijmegen, 1893 (hal 246)
§  Generale missive Gub Jend VOC Matheus de Haan  tanggal 26 Januari 1726, Kolonial Archief  1913, Folio 1765-1997
§  Buddingh, S.A. Ds. Naamlijst der Predikanten in Neerlands Oost Indie van 1615 tot 1865 (hal 21)
244.Idem
245.Van Resandt, Wijnaendts, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 22e jaargang (1904) halaman 214)
247.Idem
248.Generale missive Gub Jend VOC Adriaan Valckenier  tanggal 31 Januari 1739, Kolonial Archief  2314, VOC  2442, Folio 1557-2006
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, November 1735, Gerrit Bos,1736
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, April 1736, Gerrit Bos,1737
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, November 1738, Gerrit Bos,1739
249.Generale missive Gub Jend VOC Gustaaf Baron van Imhoff  tanggal 31 Desember 1743, Kolonial Archief  2483, VOC  2591, Folio 565-1221
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Maret 1743, Gerrit Bos,1744
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Januari 1746, Gerrit Bos,1747
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, Oktober 1748, Gerrit Bos,1750
250.Van Rhede van der Kloot, M.A, De Gouverneurs-Generaal en Comarissen Generaal van Nederlandsch-Indie 1610—1888, S’Gravenhage, W.P. Stockum & zoon, 1891 (hal 105)
251.Van Resandt, Wijnaendts, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 23e jaargang (1905) halaman 56)
    (Van der Kloot dalam bukunya menuliskan tanggal pernikahan mereka pada 4 Juli 1773)
252.www.geni.com>people>Arnoldus Constantin Moms
137.253. Taylor, Jean Gelman, Kehidupan Sosial di Batavia (Edisi Terjemahan Indonesia), Masup Jakarta, 2009, Lampiran 1 Tabel 1, Hal 320 - 321    
§  www.geni.com>people>Margaretha Dreijer (Coijmans)        
§  www.geni.com>people>idda hendriete Dreijer         
§  www.geni.com>people>Diederik Wiese
§  www.geni.com>people>Albertus Henricus Wiese
§  (Putri dari Margaretha Dreijer/ Coijmans dan Hendricus Dreijer yang bernama Idda Hendriette Dreijer menikah dengan Diederik Wiese. Salah satu putra mereka, Albertus Henricus Wiese adalah sang Gubernur Hindia Belanda yang dimaksud)
254.Haan, de F. Oud Batavia (Eerste Deel), G.Koll en Co, Batavia, 1922
§  Kloot, M.A.Rhede van der. De Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch Indie 1610-1888, Historisch Genealogisch Beschreven, S’Gravenhage, W.P. van Stockum en Zoon, 1891
§  Bois, J.P.I. du. Vies des Gouverneurs Généraux, avec l'abrégé de 1'histoire des établissemens Hollandois aux Indes Orientales, La haye, 1763
§  Meinsma,J.J. Geschiedenis van de Nederlandsche Oost Indie Bezittingen, (2 volume), Joh Ijkema, Delft, 1872 en 1873
§  Naamboekje van de weled heeren der Hooge Indische Regeering zoo tot als buiten Batavia, enz. (1719 – 1810)
§  Mijer, P. De Governeurs – Generaal van Nederlandsch Indie, Lands-Drukkerij, Batavia, 1843
255.Kloot, M.A.Rhede van der. De Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch Indie 1610-1888, Historisch Genealogisch Beschreven, S’Gravenhage, W.P. van Stockum en Zoon, 1891  (hal 105)
256.Van Resandt, Wijnaendts, W. Huwelijken te Batavia in de Compagniestijd (in de Maandblad van Het Genealogisch-Heraldiek-Genootschap. De Nederlandsche Leeuw 22e jaargang (1904) halaman 311
§  Kloot, M.A.Rhede van der. De Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch Indie 1610-1888, Historisch Genealogisch Beschreven, S’Gravenhage, W.P. van Stockum en Zoon, 1891  (hal 105)
(Resandt dan van der Kloot berbeda dalam penulisan tanggal pernikahan pasangan ini, Resandt menulis tanggal 9 Februari 1765, sedangkan Van der Kloot tanggal 24 Februari 1765)
§  Fraasen, Chr.Fr. Bronnen Betreffende Midden Molukken 1796-1902 (Naam Register, Voort, Paulus Godeferidus van der)
 

Tidak ada komentar:

Posting Komentar