Negeri9
|
Radjas
|
Patties
|
Orang Kaija
|
Sirisori
|
-
|
1
|
-
|
Ouw
|
-
|
1
|
-
|
Oelat
|
1
|
-
|
-
|
Boy
|
-
|
1
|
-
|
Haria
|
-
|
1
|
-
|
Porto
|
1
|
-
|
-
|
Tiouw
|
-
|
1
|
-
|
Saparoewa
|
1
|
-
|
-
|
Nollot
|
-
|
-
|
1
|
Itawakka
|
-
|
1
|
-
|
Paperoe
|
1
|
-
|
-
|
Toeaha
|
1
|
-
|
-
|
Ihamahoe
|
-
|
1
|
-
|
Total
|
5
|
7
|
1
|
Peta Saparoua (akhir abad ke-18) |
Negeri29
|
Schoolmaster30
|
Sirisori
|
Jacob
Nanlohy
|
Ouw
|
Lucas
Watimena
|
Oelath
|
Lodewyk
Hehanoesa
|
Booy
|
Johannes
Lihonapessy
|
Haria
|
-
|
Poorto
|
Isaac
Sahatapy
|
Tiouw
|
-
|
Saparoea
|
Enos
Tehupeory (Opperschoolmaster)
|
Nollot
|
Jeremias
Leihitoe
|
Itawakka
|
Matheus
Hole
|
Paperoe
|
-
|
Tuhaha
|
Josias
Raphael Pattij
|
Ihamahu
|
Gerardus
Malakoeseyo
|
Total
|
10
|
Negeri
|
Tahun 1803
|
Tahun 1811
|
Tahun 1817
|
|||
Radja
|
Pattij
|
Radja
|
Pattij
|
Radja
|
Pattij
|
|
Sirisori Kristen
|
-
|
Salom
Kesaulija
|
Johanes
Salomon Kesaulija
|
-
|
Johanes
Salomon Kesaulija34
|
-
|
Sirisori Islam
|
-
|
-
|
-
|
-
|
-
|
Sarasa
Sanaky35
|
Ouw
|
-
|
Joseph
Nekioeloe
|
-
|
Joseph
Nekioeloe
|
-
|
Joseph
Nekioeloe
|
Oelat
|
Jacob
Nekeoeloe
|
-
|
Pieter
Pietersz Nikijuluw?36
|
-
|
J.N.
Nikijuluw
|
-
|
Booy
|
-
|
???
Pattiasina
|
-
|
???
|
-
|
J.M.
Pattiasina
|
Haria
|
-
|
Lambertus
Hermanus Manuhutoe
|
-
|
???
|
-
|
Jeremias
Leihitoe
|
Poorto
|
Matheus
Elias Nanlohij
|
-
|
W.P.
Nanlohij?37
|
W.P.
Nanlohij
|
-
|
|
Tiouw
|
-
|
Mattheus
Hermanus Matahelumuwal
|
-
|
Jacobus
Pattiwael
|
-
|
Jacobus
Pattiwael
|
Saparoua
|
Pieter
Titalaij
|
-
|
Melianus Jacob Titaleij ?38
|
-
|
Melianus
Jacob Titaleij
|
-
|
Nollot
|
Izaak
Nicolaas Huilisela
|
-
|
Izaak
Nicolaas Huilisela
|
-
|
Izaak
Nicolaas Huilisela
|
|
Hawakka
|
-
|
Marcus
Wattijmena
|
-
|
Johannes
Latupatij Wattimena39
|
-
|
M.S.
Wattimena
|
Papere
|
Johan
Lawa Latta
|
-
|
Paulus
Latumaerissa
|
-
|
Paulus
Latumaerissa
|
-
|
Tuhaha
|
Frans
Tanalepe
|
-
|
Pieter
Tatipikalawan??40
|
-
|
Albertus
Tanalepij
|
-
|
Ihamahoe
|
-
|
Johanes
Salomon Kesaulija
|
-
|
Anthonie
Lilipalij
|
-
|
Anthonie
Lilipalij
|
Catatan Kaki:
1. P.J.M.
Noldus, The Pattimura Revolt of 1817 : It’s Causes, Course and
Consequences, Thesis, University Canterbury, 1984, chapter II, halaman 31 – 66
§ I.O. Nanulaita, Kapitan
Pattimura, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan, Jakarta, 1985, Bab II.
2. P.H.
van der Kemp, Het Nederlandsch-Indisch besturr in het midden van
1817, s’Gravenhage, 1915, halaman 29 – 32
§ P.J.M. Noldus, The Pattimura Revolt
of 1817 : It’s Causes, Course and Consequences, Thesis, University Canterbury,
1984, chapter II, halaman 98 – 99, 123
§ H.A. Idema, De Oorzaken van den
Opstand van Saparoea in 1817 (dimuat dalam Bijdragen ... volume 79,
(1923), halaman 598 – 641), khusus hal 604 – 605
3. I.O.
Nanulaita, Kapitan Pattimura, Departemen Pendidikan dan Kebudayaan,
Jakarta, 1985, Bab II, sub 2.8
4. P.J.M.
Noldus, The Pattimura Revolt of 1817 : It’s Causes, Course and
Consequences, Thesis, University Canterbury, 1984, chapter II, halaman 31 – 66
5. H.R.C.
Wright, The Moluccan Spice Monopoly : 1770 – 1824 (dimuat dalam Journal
of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society (JMBRAS), volume 31, no
4 (184), 1958, halaman 1-27)
6. P.H. van
der Kemp, Het Herstel van het Nederlandsch gezag in de Molukken in
1817 (dimuat dalam Bijdragen......volume 65 (1911), halaman 355 – 736 dan
volume 66 (1912), halaman 1 – 167
7. H.A.
Idema, De Oorzaken van den Opstand van Saparoea in 1817 (dimuat dalam
Bijdragen ... volume 79, (1923), halaman 598 – 641)
8. Valentyn,
Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (twede deel) Beschyving van Amboina
Vervattende..., Joannes van Braam, Dordrecht, 1724 bag 1, eerste boek, vierde
hoofdstuk , hal 90-91
9. Penulisan
nama negeri sesuai dengan penulisan yang dilakukan oleh Valentijn dalam bukunya
itu
10. Eerste commissaris
tot de overname en retablissering van 's Compagnies bezittingen in de Molukken
(Cranssen) aan gouverneur-generaal (Siberg) en raden van Indië, Batavia, 20
december 1803.
Afschrift. NA, collectie Van Alphen 2.21.004.19, 302.
(dimuat oleh Chr van Fraasen (ed) Bronen Betreffende de Midden Molukken
1796 – 1902, Huygen Knaw NL, 1997)
11. Benoeming
van regent voor de negorij Siri Sori Serani door gouverneur van Ambon
(Cranssen), Ambon, 12 december 1804. Afschrift. ARNAS, Ambon 730/a
§ Benoeming van regent voor de negorij
Ihamahu door gouverneur van Ambon (Cranssen), Ambon, 1 maart 1805. Afschrift.
ARNAS, Ambon 730/a.
§ Conclusies van de beraadslaging van
gouverneur-generaal (Siberg) en raden van Indië over de verslagen van de
commissie tot de overname en retablissering van 's Compagnies bezittingen in de
Molukken, Batavia, 29 maart 1805. Afschrift. NA, collectie Nederburgh
1.10.59, 525
12. Verslag van
conferentie van onderprefect van Haruku (Mazel) met regenten uit zijn ressort,
Haruku, 7 oktober 1809. Origineel. ARNAS, Ambon 1037/d.
13. R.Z.
Leirissa, Sejarah Kebudayaan Maluku, Departemen Pendidikan dan
Kebudayaan, Jakarta, 1999, Bab IV,halaman 69
14. Rapport
betreffende een visitatie van Kerken en Scholen op Ambon, Manipa, Buano, Ceram,
Saparua, en Nusalaut door DS Jacobus Montanus. Ambon, Mei 1674. NA, VOC 1300,
fol 906r – 927v. Afschrift (in Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den,
Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen
Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel,
eerste band, HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015, hal 438-458, khusus hal 453)
15. Valentyn,
Francois. Oud en Nieuw Oost Indie (twede deel) Beschyving van Amboina
Vervattende..., Joannes van Braam, Dordrecht, 1724 bag 1, vierde boek, derde
hoofdstuk , hal 185
16. http://louhataamalatu.blogspot.com/2017/02/sejarah-negeri-siri-sori.html
17. GM Gubernur
Jenderl VOC Gustaaf Baron van
Imhoff, tanggal 31 Desember 1749 (GM Gouveneur Generaal en Raden aan
Heeren XVII, deel 11, hal 769)
§ Naamboekje van de Weled. Heeren de Hooge
Indische Regering........... Januari 1752, Gerrit Bos, Amsterdam,1753 (hal
58)
§ Naamboekje van de Weled. Heeren de Hooge
Indische Regering........... Januari 1751, Gerrit Bos, Amsterdam,1752 (hal
58)
§ Naamboekje van de Weled. Heeren de Hooge
Indische Regering........... Oktober 1748, Gerrit Bos, Amsterdam,1752 (hal
49)
18. Gerrit J
Knaap, The Relevance of the VOC Archive for Historical Research on Maluku
Tengah (dimuat dalam Jurnal Itinerario, volume 4, issue 2
(1980), halaman 48 – 50), khusus hal 49
19. Naamboekje van de
Weled. Heeren de Hooge Indische Regering........... September 1766,
Cornelis Wilt Amsterdam,1767 (hal 52)
§ Naamboekje van de Weled. Heeren de Hooge
Indische Regering........... 1766, Cornelis Wilt Amsterdam,1767 (hal 47)
20. Raja Negeri SSI oleh Upang
Pattisahusiwa (https://ippmassi.4umer.com)
21. P.J.M.
Noldus, The Pattimura Revolt of 1817 : It’s Causes, Course and
Consequences, Thesis, University Canterbury, 1984, chapter II, hal 61
22. J.B.J. van
Doren, Thomas Matulesia, het Hoofd der Opstandelingen op het Eiland
Honimoa..... Amsterdam, 1857, hal 5-6
23. Overeenkomst voor de
overdracht van de Molukken, Ambon, 24 maart 1817.
Afschrift. NA, collectie Van Alphen 2.21.004.19, 315;
NA, Koloniën 2.10.01, 2399; IOR, Bengal Political Consultations 8 August 1817
no. 61, P/120/69.
§ Ludeking, E.A.W. Lijst van
Gouverneurs van Ambon, Tijdschrift voor Indische Taal-, Land- en
Volkenkunde 14 (1864), pp. 543
24. Generale Missiven Gubernur Jenderal VOC, Christofel Swoll tanggal 26
November 1714, Kolonial Archieve 1737, folio 13-567 (dimuat oleh W.Ph. Coolhas
dalam Generale Missiven Gouverneur Generaal VOC, deel 7, 1979, hal 79)
§ Generale Missiven Gubernur Jenderal VOC, Christofel Swoll tanggal 14
Januari 1715, Kolonial Archieve 1739, folio 1431-1599 (dimuat oleh
W.Ph. Coolhas dalam Generale Missiven Gouverneur Generaal VOC, deel 7, 1979,
hal 136)
25. Rapport Betreffende
een visitatie van kerken en scholen Op Saparua en Nusa laut door DS Olivier
Porjeere en de Ouderlingen Pieter Jansz Manusama en Pieter Hehanusa. Ambon, 11
September 1769. ANRI, Archief Kerkenraad Batavia 81, folio 203-217 (in Niemeijer,
Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in
de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten tijde van de VOC (1605-1791),
Eerste deel, tweede band, HUYGENS ING (KNAW), Den Haag, 2015, hal 478 -479)
§ Rapport Betreffende een visitatie van
kerken en scholen Op Saparua, Nusa laut en Ceram door DS Olivier Porjeere en de
Ouderlingen Pieter Jansz Manusama en Pieter Hehanusa. Ambon, April 1770. ANRI,
Archief Kerkenraad Batavia 81, folio 283-294 (in Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte,
G.J. Bronnen Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en
Banda ten tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel, tweede band, HUYGENS ING
(KNAW), Den Haag, 2015, hal 489-499)
26. Benoeming van soa-hoofden
en andere functionarissen in de negorijen door de gouverneur van Ambon
(Wieling), Ambon, november 1803.Afschrift. ARNAS, Ambon 730/a
27. C.L.
Timmerman,boekhouder bij het gouvernement, Naamlijst der inlandse school
meesters in de provincie Ambon per 31 augustus 1804, Ambon, 31 augustus 1804;
AA 844. (dimuat oleh Chr.G.F. de Jong, Bronen Betreffende de zendings
en kerkgeschiedenis van de Midden Molukken, 1803-1900, deel 1, hal 34-37)
28. Rapport Betreffende
een visitatie van kerken en scholen Op Haruku, Saparua en Nusa laut door DS
Albertus Struys. Haruku, 20 Oktober 1672. NA, VOC 1293, fol 413r – 418r.
Afschrift (in Niemeijer, Hendrik.E, End, Th van den, Schutte, G.J. Bronnen
Betreffende Kerk en School in de gouvernementen Ambon, Ternate en Banda ten
tijde van de VOC (1605-1791), Eerste deel, eerste band, HUYGENS ING (KNAW), Den
Haag, 2015, hal 367 – 371, khusus hal 370)
29. Penulisan nama negeri
sesuai dengan penulisan di dokumen tahun 1804
30. Penulisan nama Schoolmaster
sesuai dengan penulisan di dokumen tahun 1804
31. C.L.
Timmerman,boekhouder bij het gouvernement, Naamlijst der inlandse school
meesters in de provincie Ambon per 31 augustus 1804, Ambon, 31 augustus 1804;
AA 844. (dimuat oleh Chr.G.F. de Jong, Bronen Betreffende de zendings
en kerkgeschiedenis van de Midden Molukken, 1803 – 1900, deel 1, hal 34 –
37, khusus hal 37)
32. W.J. Cranssen,
gouverneur der Molukse Eilanden, aan de resident van Haruku, E.
Mazel, Ambon, 28 december 1804, nr 40; AA 818 (dimuat
oleh Chr.G.F. de Jong, Bronen Betreffende de zendings en kerkgeschiedenis
van de Midden Molukken, 1803 – 1900, deel 1, hal 37-38)
33. Rapport van gewezen
eerste commissaris ter overname der Molukken (Engelhard) aan
commissarissen-generaal (Elout, Van der Capellen en Buijskes), Batavia, 31 mei
1818. Afschrift met enkele eigenhandige correcties. NA, collectie Van
Alphen 2.21.004.19, 322.
34. Johannes Salomon
Kesaulija meninggal pada tanggal 20 Mei 1817 di Waisisil dalam Perang
Pattimura, Thomas Matulesia mengangkat Melchior Kesaulija sebagai Pattij van
Siri Sori (Kristen)
35. P.H. van der
Kemp, Het Nederlandsch-Indisch besturr in het midden van 1817, s’Gravenhage,
1915, halaman 29 – 32
§ Namun, menurut sumber : Raja Negeri
SSI oleh Upang Pattisahusiwa (https://ippmassi.4umer.com)
pada periode ini yang menjadi Pattij (Radja) van Siri
Sori Islam adalah Said Parentah alias Patikakang (1812 – 1819)
36. Berdasarkan arsip tahun
1805, Pieter Pietersz Nikijuluw ditunjuk oleh Pemerintah Hindia Belanda menjadi
Radja van Ullath per tanggal 30 Juli 1805, tapi tidak diketahui sampai kapan ia
menjadi radja. Karena tidak ada arsip yang secara eksplisit menyebut nama radja
pada periode 1811, maka kami hanya menduga kalau figur ini yang menjadi radja.
§ Benoeming van regent voor de negorij Ulat
door gouverneur van Ambon (Cranssen), Ambon, 30 juli 1805. Afschrift. ARNAS,
Ambon 730/a.
37. Figur ini hanya
merupakan dugaan kami menjadi radja Porto pada periode 1811, karena tidak arsip
yang secara eksplisit menyebut figur Radja Porto.
38. Figur ini hanya
adalah dugaan kami, karena setelah Pieter Titaleij memerintah digantikan oleh
putranya Melianus Jacob Titaleij, namun kami tidak mengetahui kapan pastinya
terjadi proses transisi kepemimpinan tersebut.
39. Figur ini hanya adalah
dugaan kami, berdasarkan sumber tahun 1808, Johannes Latupattij Wattimena
diangkat menjadi Pattij van Itawaka per tanggal 6 Juni 1808. Mempertimbangkan
antara 1808 hingga 1811 merupakan waktu yang tidak terlalu lama, maka kami
menduga figur ini yang memerintah pada tahun 1811.
§ Benoeming van regent voor de negorij
Itawaka door gouverneur van Ambon (Cranssen), Ambon, 6 juni 1808. Afschrift.
ARNAS, Ambon 730/a.
40. Figur ini hanya adalah
dugaan kami, berdasarkan sumber tahun 1807, Pieter Tatipikalawan diangkat
menjadi Radja van Tuhaha per tanggal 7 April 1807.
Benoeming van regenten voor de negorijen Tuhaha, Soahuku en Samasuru door gouverneur van Ambon (Cranssen), Ambon, 7 april 1807. Afschrift. ARNAS, Ambon 730/a.
Tidak ada komentar:
Posting Komentar